by skoperta.net | 22/May/22 | L-Aħħar Aħbar
L-Iżrael u l-Iżvizzera huma l-aħħar pajjiżi li kkonfermaw każijiet tal-Monkeypox, u b’hekk in-numru totali ta’ nazzjonijiet li rrappurtaw tifqigħat tela’ għal 14.
Iż-żewġ pajjiżi qalu li identifikaw persuna waħda infettata li reċentement ivvjaġġat, iżda l-awtoritajiet f’Iżrael qalu li qed jinvestigaw każijiet suspettati oħra.
Aktar minn 80 każ ġew ikkonfermati fit-tifqigħa reċenti fl-Ewropa, l-Istati Uniti, il-Kanada u l-Awstralja.
Il-Monkeypox hija l-aktar komuni f’partijiet remoti tal-Afrika Ċentrali u tal-Punent.
Għalkemm din it-tifqigħa ma kinitx mistennija mix-xjenzati, il-Monkeypox m’għandhiex it-tendenza li tinfirex faċilment bejn in-nies u r-riskju għall-pubbliku usa’ jingħad li huwa baxx.
M’hemm l-ebda vaċċin speċifiku għall-Monkeypox, iżda l-vaċċin tal-ġidri joffri protezzjoni ta’ 85% peress li ż-żewġ viruses huma pjuttost simili.
L-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa qalet li qed jiġu investigati 50 każ ieħor suspettat – mingħajr ma semmiet il-pajjiżi involuti – u wissiet li aktar infezzjonijiet x’aktarx jiġu kkonfermati.
Wara li t-tifqigħa ġiet identifikata għall-ewwel darba fir-Renju Unit, il-virus beda jiġi skopert madwar l-Ewropa – bl-aġenziji tas-saħħa pubblika fi Spanja, il-Portugall, il-Ġermanja, il-Belġju, Franza, l-Olanda, l-Italja u l-Iżvezja kollha jikkonfermaw il-każijiet.
Fi stqarrija nhar il-Ġimgħa, il-WHO qalet li t-tifqigħat riċenti ma kinux tas-soltu peress li kienu qed iseħħu f’pajjiżi fejn il-marda ma kinitx endemika.
Għadu mhux ċar għaliex din it-tifqigħa mhux mistennija qed isseħħ issa.
Possibbiltà waħda hija li l-virus inbidel b’xi mod, għalkemm bħalissa ftit hemm evidenza li tissuġġerixxi li dan huwa varjant ġdid.
Minbarra l-każijiet Ewropej, l-Awstralja kkonfermat li raġel li kien ivvjaġġa lejn ir-Renju Unit ħa l-virus.
Fl-Amerika ta’ Fuq, l-awtoritajiet tas-saħħa fl-istat Amerikan ta’ Massachusetts qalu li raġel li reċentement ivvjaġġa lejn il-Kanada kien irriżulta pożittiv għall-virus.
L-Aġenzija tas-Saħħa Pubblika tal-Kanada qalet li identifikat żewġ każijiet fil-Quebec.
by skoperta.net | 21/May/22 | Arti, Varjetà
Conversations with Nature hija wirja ta’ pitturi mtella’ bħalissa mill-artista lokali Joanne Fenech Portelli fil-Mużew tal-Posta li jinsab f’135, Triq l-Arċisqof il-Belt Valletta. Din il-wirja hija serje ta’ veduti tan-natura mpittra fl-istudjow li ħarġu mill-esperjenzi ta’ plein air tal-artista.
Dan ix-xogħol artistiku huwa djalogu viżwali bejn in-Natura u l-Artist – waħda toffri sentimenti ta’ benessere u l-oħra tinterpretahom billi tpoġġihom fuq it-tila f’forma u kuluri permezz taż-żebgħa. Fil-qosor, reċiprokazzjoni ta’ emozzjonijiet, pawża biex wieħed jiskopri u jesplora dak is-sens ta’ spazju u konnessjoni man-Natura minkejja l-pass mgħaġġel tal-ħajja tal-lum.
L-artista tgħid li meta tpitter barra fil-pajsaġġ naturali, tħoss li s-sensi kollha jkunu qed jintużaw u għalhekk dan il-ġest isir konverżazzjoni man-natura. Hi tħobb taħrab mir-rutina billi meta tista’ ssib postijiet għall-kwiet fin-natura, fejn ftit nies jgħaddu, jew saħansitra ħadd. Is-siġar, ix-xagħri, u l-pjanti endemiċi huma dak li tfittex Joanne għax jagħtuha dik l-ispirazzjoni u konnessjoni man-natura li tiġi trasformata f’pittura.
L-artista ħadet dawn l-esperjenzi fl-istudjow tagħha u esprimiethom b’mod iktar kreattiv fuq tili akbar. Hi tgħid li meta tpitter fuq il-post ikollha ħin limitat u allura tieħu magħha l-inqas affarijiet possibbli u tili żgħar, anke għaliex id-dawl u d-dellijiet jinbidlu malajr.
B’dan il-mod setgħet terġa’ tgħix dik l-esperjenza ta’ plein air fl-istudjow tagħha stess hi u tkabbar il-pitturi. Għal Joanne Fenech Portelli l-aktar li hu importanti f’din il-wirja mhux fejn hu l-post li pittret, iżda l-atmosfera li nħolqot fil-pittura, u l-emozzjonijiet li wieħed iħoss meta jħares lejhom. Hi tgħid ukoll li tixtieq li żoni naturali jiġu apprezzati u mħarsa aktar, kemm biex jitgawdew issa minna u wkoll minn dawk li ġejjin warajna.
Għall-artista, il-fatt li tpitter barra fuq il-post huwa l-aqwa mod biex toħloq l-arti tagħha, u li permezz tal-pitturi twassal ferħ lil min iħares lejhom. Għaliex inkella xi tkun l-arti bla ferħ?
Conversations with Nature miftuħa sal-31 ta’ Mejju bejn it-Tnejn u l-Ġimgħa mill-10:00 sa l-16:00 u s-Sibt mill-10:00 sas-14:00.
L-arti ta’ Joanne tista’ tiġi segwita fuq Facebook u Instagram fil-paġni msemmija Joanne Fenech Portelli Fine Art.
by skoperta.net | 21/May/22 | Televiżjoni, Varjetà
Il-mużiċist Luke Vella Clark u l-mara tiegħu, l-attriċi Maria Laura, il-kantanti Fabrizio Faniello, Martina Fenech, Josuel Grech, Michela Galea u Glen Vella se jkunu fost il-mistiedna ewlenin fil-programm tal-lejla ta’ The Entertainers, il-varjetà televiżiva tas-Sibt filgħaxija, li jixxandar fuq Net TV, kull nhar ta’ Sibt fit-20.30.
Bi preżentazzjoni ta’ Victorio Gauci din il-ġimgħa The Entertainers iwasslilkom sagħtejn u nofs ta’ spettaklu b’divertiment garantit flimkien mal-band residenti mmexxija minn Mark Spiteri Lucas u bosta artisti mistiedna. Fuq kollox ir-rebħ ta’ rigali kbar u mill-isbaħ.
Minn dan l-istaġun The Entertainers qed jiċċelebra memorji minn deċennji li għaddew u li llum huma biss tifkiriet. F’dan il-programm imiss is-snin 70 u s-snin 90.
Minbarra l-mużika, l-ingredjenti ewlenin wara s-suċċess tal-programm, ikompli l-logħob bejn il-mistiedna li żgur għandhom iqanqlu tbissima fuq fomm it-telespettatri.
Din il-ġimgħa jkompli s-semifinali tas-seba’ edizzjoni ta’ The Entertainers Singing Challenge.
Attrazzjonijiet oħra jinkludu l-Cocktail Bar ma’ James Aquilina.
by skoperta.net | 20/May/22 | Konf Taf?
Meta jkun hemm diżabilità fil-familja ma taffettwax biss lill-persuna nnifisha, imma jkun hemm impatt, kemm pożittiv u kif ukoll sfidi, fuq kull membru ieħor fil-familja. Għalhekk importanti li l-bżonnijiet tal-familija kollha jiġu indirizzati, inkluż dawk tal-aħwa tal-persuna b’diżabilità.
L-aħwa ta’ persuni b’diżabilità mhux dejjem ikollhom l-opportunità li jesprimu kif iħossuhom jew kif ħajjet ħuthom qed taffetwahom. Jeżistu sitwazzjonijiet fejn l-aħwa li ma jkollhomx diżabilità jpoġġu fuqhom infushom ċertu miri li ma jkunux daqshekk reali, għax jaħsbu li b’xi mod iridu jikkumpensaw għal ħuthom.
Tfal li għandhom ħuthom b’diżabilità ħafna drabi jkunu wkoll aktar reżiljenti u indipendenti minn tfal oħra tamparhom. Dan forsi għax il-ġenituri jiddedikaw iktar ħin mal-ulied b’diżabilità u ma jkollhomx biżżejjed ċans għal ħin ta’ kwalità mal-ulied l-oħra. Għalhekk huwa importanti ferm li dawn it-tfal li għandhom ħuhom jew oħthom b’diżabilità jkollhom spazju fejn ikunu jistgħu jiltaqgħu ma’ tfal oħra li qegħdin f’sitwazzjonijiet simili u li jesprimu ruħhom minn età żgħira.
Aġenzija Sapport, fuq rikjesti minn familji u ta’ persuni b’diżabilità, se tkun qed torganizza sessjonijiet għall-ewwel darba l-programm ġdid Super Sibs għal tfal li għandhom aħwa b’diżabilità. L-għan ta’ dawn is-sessjonijiet mhux li jkun diskussjoni jew terapija iżda kuntest ta’ soċjalizzazzjoni fejn it-tfal xorta jesprimu dak li jkunu qed jħossu jew għaddejjin minnu.
F’Super Sibs, it-tfal se jkollhom l-opportunità li:
- Jiltaqgħu ma’ aħwa oħra ta’ persuni b’diżabilità
- Jitkellmu ma’ tfal oħra li jistgħu jifhmu aħjar dwar li jkollok ħuk jew oħtok b’diżabilità
- Jiġu mgħejuna sabiex ifittxu s-sapport meta jkollhom bżonn
- Jieħdu pjaċir f’ambjent adattat għall-età tagħhom
Is-sessjonijiet tas-Super Sibs qed jiġu organizzati minn professjonisti li jaħdmu fl-Assessment and Intervention Team fi ħdan Aġenzija Sapport u għalhekk imħarrġa u esperjenzati sew fis-settur tad-diżabilità. Dan it-tim diġà jaħdem mat-tfal u l-familji ta’ persuni b’diżabilità. Dan minbarra li numru ta’ professjonisti mill-Aġenzija attendew taħriġ professjonali u liċenzjat barra minn Malta dwar ħidma ma’ aħwa ta’ persuni b’diżabilità.
Għal min huma dawn is-sessjonijiet?
Għal tfal li għandhom bejn it-8 u t-13-il-sena u li għandhom aħwa li għandhom diżabilità.
Meta?
Is-sessjonijiet se jibdew f’Lulju, u se jkun hemm ħames sessjonijiet b’kollox, darba fil-ġimgħa. Kull sessjoni ddum siegħa u tlett kwarti.
Fejn?
Is-sessjonijiet se jsiru wara nofsinhar ġewwa Ronald Mc Donald Learning Centre, il-Qawra.
Kemm jiswew dawn is-sessjonijiet?
L-attendenza hija mingħajr ħlas iżda wieħed jeħtieġ li jibbukkja peress li l-ispazju hu limitat.
Bħalissa Aġenzija Sapport qed tilqa’ applikazzjonijiet għal dawn is-sessjonijiet interessanti u interattivi. Ġenituri li jixtiequ japplikaw sabiex it-tfal tagħhom jattendu dawn is-sessjonijiet fis-sajf li ġej, jistgħu jżuru s-sit elettroniku www.sapport.gov.mt u jniżżlu l-applikazzjoni u jibagħtuha bil-posta jew permezz ta’ email fuq sapport@gov.mt. Għal aktar informazzjoni wieħed jista’ jċempel fuq il-Helpline ta’ Aġenzija Sapport – Freephone 153 (u jagħfas in-numru 5), jew fuq 2256 8000.
L-applikazzjonijiet jagħlqu fil-31 ta’ Mejju 2022.
by skoperta.net | 19/May/22 | Konf Taf?
Fuq il-paġna ta’ Facebook tiegħu, il-Professur Andrew Azzopardi esprima l-ħsibijiet tiegħu wara l-logħob tal-iSpecial Olympics Invitational Games 2022 li seħħew f’Malta fl-aħħar jiem.
Il-Professur Andrew Azzopardi qal li mingħajr ma jnaqqas il-ħidma li saret, il-Midalja tad-Deheb, dan il-pajjiż għadu ma rebaħhiex f’dan il-qasam.
Huwa semma diversi punti ta’ prijorità fil-qasam tad-diżabilità li sfortunatament, anke wara tant snin, il-ħtieġa ta’ ħidma biex verament kulħadd jingħata d-dinjità li għandu d-dritt għaliha f’dan il-pajjiż, hija kbira.
Dawn huma l-punti li semma l-Professur Andrew Azzopardi:
- Sakemm ikun hemm din il-mandra fl-aċċessibilità (la tista’ tmur quddiesa, każin, bank, tieħu gelat);
- Sakemm ikun hemm id-diskriminazzjoni fuq il-post tax-xogħol u fil-qasam edukattiv;
- Sakemm is-sistema tal-edukazzjoni inklussiva ma titranġax;
- Sakemm xi ġenituri jibqgħu jostakolaw lil uliedhom milli jkollhom relazzjonijiet u anke dawk sesswali għax għandhom diżabilità;
- Sakemm ir-reserved parking jibqa’ jintuża’ għall-van tal-ħaxix;
- Sakemm is-servizzi ma jiżdidux u ma jkunux madwar il-ħtiġijiet tal-persuna;
- Sakemm ma nisimgħux x’għandhom x’jgħidu l-ġenituri;
- Sakemm ma naħdmux b’mod konkret mal-aħwa;
- Sakemm il-pagi tan-nies li jaħdmu f’ dan il-qasam ma jitjibux;
- Sakemm l-NGOs ma ngħinuhomx aktar;
- Sakemm xi qassisin jibqgħu jirreferu għall-persuni b’diżabilità bħala “anġli”;
- Sakemm il-vuċi tagħna n-non-disabled tibqa’ aktar qawwija minn tal-persuni b’diżabilità nnfushom;
- Sakemm ma jkunx hemm biżżejjed riċerka;
- Sakemm l-appuntamenti mal-professjonisti jibqgħu b’dawk il-pagelli esaġerati;
- Sakemm l-appuntamenti tal-isptar jibqgħu jsiru fil-maġġoranza tagħhom waqt il-ħin tal-iskola u x-xogħol;
- Sakemm l-uffiċċji tas-servizzi tal-gvern jibqgħu inaċċessibbli fiżikament;
- Sakemm persuni b’diżabilità ma jħossuhomx ċittadini attivi;
- Sakemm l-apparat bħal wheelchairs, devices u għajnuniet jibqgħu b’dawk il-prezzijiet.
Il-Professur Andrew Azzopardi sostna li sakemm dan u ħafna aktar, isir, “lanqas mill-istarting block ma nkunu tlaqna, aħseb u ara jkollna l-midalja tad-deheb.
Irrimarka wkoll li dawn l-avvenimenti huma tajbin sakemm ma jaljenawniex mill-ħtiġijiet kbar li hemm f’dan il-qasam.
