L-inkurunazzjoni hija ċerimonja li timmarka l-mument li sovran jiġi inawgurat fil-kariga billi jirċievi l-kuruna, li hija s-simbolu ewlieni tal-awtorità regali.
Fl-1937, il-Prinċipessa Eliżabetta ta’ 11-il sena kienet rat lil missierha, ir-Re Ġorġ VI, inkurunat fiċ-ċerimonja elaborata u 16-il sena wara fit-2 ta’ Ġunju kellha ssir l-inkurunazzjoni uffiċjali tagħha stess.
L-inkurunazzjonijiet ilhom isiru f’Westminster Abbey għal 900 sena u l-istess sar għall-inkurunazzjoni tar-Reġina Eliżabetta, iżda l-inkurunazzjoni tal-1953 kienet innovattiva fiha nnifisha. L-ewwel waħda li qatt ġiet imxandra fuq it-televiżjoni, kienet segwita minn 27 miljun persuna fir-Renju Unit biss u miljuni ta’ udjenzi oħra madwar id-dinja.
Skoprejna ftit fatti interessanti dwar dak il-jum notevoli tat-2 ta’ Ġunju, 1953..
Westminster Abbey ilu l-post għal kull inkurunazzjoni mill-1066. Qabel ma nbniet l-Abbey, l-inkurunazzjonijiet kienu jsiru kull fejn kien konvenjenti, u saru f’Bath, Oxford u Canterbury.
Ir-Reġina Eliżabetta II ġiet inkurunata fit-2 ta’ Ġunju, 1953 f’Westminster Abbey. Il-Maestà tagħha kienet id-disa’ u tletin sovran li ġew inkurunati f’Westminster Abbey.
Ir-Reġina Eliżabetta II hija s-sitt Reġina li ġiet inkurunata f’Westminster Abbey. L-ewwel waħda kienet ir-Reġina Marija I, li ġiet inkurunata fl-1 t’Ottubru, 1553.
Ir-Reġina kisbet it-tron mal-mewt ta’ missierha, ir-Re Ġorġ VI. Kienet il-Kenya dak iż-żmien u saret l-ewwel sovrana f’aktar minn 200 sena.
In-nanna tar-Reġina, ir-Reġina Marija, ta’ 81 sena kienet l-ewwel Reġina li rat neputija tikseb it-tron. Madanakollu, hija mietet qabel ma saret l-inkurunazzjoni.
Is-servizz tal-inkurunazzjoni użat għar-Reġina Eliżabetta II dixxendenti direttament minn dak tar-Re Edgar f’Bath fl-973. L-ordni tas-servizz oriġinali tas-seklu 14 kienet miktuba bil-Latin u ntużat sal-inkurunazzjoni ta’ Eliżabetta I.
L-inkarigat Earl Marshal huwa responsabbli għall-organizzazzjoni tal-inkurunazzjoni. Mill-1386 il-pożizzjoni ttieħdet mid-Duka ta’ Norfolk. Is-16-il Duka ta’ Norfolk kien responsabbli għall-inkurunazzjoni tar-Reġina fl-1953 u kien ukoll responsabbli għall-funeral tal-Istat ta’ Sir Winston Churchill (1965) u l-investitura tal-Prinċep ta’ Wales (1969).
Ir-Reġina u d-Duka ta’ Edinburgu kienu misjuqa mill-palazz ta’ Buckingham għal Westminster Abbey fil-Gold State Coach, miġbuda minn tmien żwiemel griżi: Cunningham, Tovey, Noah, Tedder, Eisenhower, Snow White, Timperley u McCreery.
Il-bukkett tal-inkurunazzjoni kien magħmul minn fjuri bojod, orkidej u lilies of the valley mill-Ingilterra, stephanotis mill-Iskozja, orkidej minn Wales u qronfol mill-Irlanda ta’ fuq u l-Isle of Man.
Id-Duka ta’ Edinburgu libes uniformi Navali għall-vjaġġ lejn u mill-Abbey. Waqt li kien fl-Abbey, huwa libes kurunetta u l-libsa tad-Duka tiegħu fuq l-uniformi.
Il-libsa tar-Reġina, iddisinjata mid-disinjatur Ingliż tal-moda Norman Hartnell, kienet magħmula minn satin abjad u rrakmata bl-emblemi tar-Renju Unit u tal-Commonwealth b’ħajt lewn id-deheb u l-fidda.
Mill-inkurunazzjoni, ir-Reġina libset il-libsa tal-inkurunazzjoni sitt darbiet inkluż fil-ftuħ tal-Parlament fi New Zealand u l-Awstralja fl-1954.
Is-sefturi, il-koki u l-ġardinara tal-palazz ta’ Buckingham inġabru ġewwa l-Grand Hall fil-palazz ta’ Buckingham biex jaraw lir-Reġina titlaq lejn Westminster Abbey.
Is-servizz tal-inkurunazzjoni tar-Reġina beda fil-11:15 u dam kważi tliet sigħat.
Fi triqitha lejn l-inkurunazzjoni, il-Maestà tagħha libset id-Diadema tal-Istat George IV, il-kuruna murija fuq il-bolol. Magħmula fl-1820, id-Diadema fiha l-ward, shamrocks u thistles b’1,333 djamant u 169 perla.
Il-purċissjoni tas-sovran kienet magħmula minn 250 persuna inklużi mexxejja tal-Knisja, Prim Ministri tal-Commonwealth, membri tal-familja Rjali, mexxejja ċivili u militari u l-Yeoman of the Guard.
L-Arċisqof ta’ Canterbury mexxa s-servizz, dmir li kien ilu jitwettaq mill-Konkista fl-1066. Għall-ewwel darba fl-1953, ħa sehem ukoll rappreżentant ta’ Knisja oħra, il-moderatur tal-Knisja tal-Iskozja.
Is-servizz tal-inkurunazzjoni sar f’sitt partijiet: ir-rikonoxximent, il-ġurament, id-dlik taż-żejt (anointing), l-investitura (li tinkludi l-inkurunat), l-intronizzazzjoni u l-ġieħ.
Ir-riċetta għaż-żejt fiha żjut tal-larinġ, ward, kannella, musk u ambra. Normalment isir lott biex iservi għal aktar inkurunazzjonijiet, iżda f’Mejju tal-1941 bomba li laqtet id-Dekanat qerdet kollox, u għalhekk sar lott ġdid.
Waħda mill-istallazzjonijiet l-aktar notevoli għall-inkurunazzjoni kienet l-anness fit-tard tal-punent ta’ Westminster Abbey. Dan ipprovda l-ispazju meħtieġ li fih il-purċissjonijiet setgħu jiffurmaw u jinfirxu li ma jidhrux mill-folol.
Il-Prinċep Charles irċieva stedina speċjali tat-tfal miżbugħa bl-idejn għall-inkurunazzjoni t’ommu u kien l-ewwel tifel li ra lil ommu tiġi nkurunata bħala sovran. Il-Prinċipessa Anne ma attendietx Iċ-ċerimonja billi kienet meqjusa żgħira wisq.
Total ta’ 8,251 mistieden attenda ċ-ċerimonja tal-inkurunazzjoni tar-Reġina f’Westminster Abbey.
129 nazzjon u territorju kienu rrapreżentati uffiċjalment fis-servizz tal-inkurunazzjoni.
Xi nies fl-Abbey raw ir-raba’ inkurunazzjoni tagħhom. Il-Prinċipessa Marie Louise (in-neputija tar-Reġina Victoria) kienet rat ukoll l-inkurunazzjonijiet tar-Re Edward VII (1902), ir-Re Ġorġ V (1911) u r-Re Ġorġ VI (1937).
Ir-Reġina ġiet inkurunata fis-St Edward’s Chair, li kien magħmul fl-1300 għal Edward u baqa’ jintuża’ f’kull inkurunazzjoni minn dak iż-żmien. Huwa miżmum b’mod permanenti f’Westminster Abbey.
Il-kuruna ta’ St Edward, magħmula fl-1661 minn deheb solidu, tqiegħdet fuq ras ir-Reġina waqt is-servizz tal-inkurunazzjoni.
Wara l-kuruna, l-orb, magħmul ukoll fl-1661, kien l-iktar biċċa importanti tar-regalia. Huwa globu tad-deheb imdawwar b’salib imdawwar b’medda ta’ djamanti, żmeraldi, rubini, żaffir u perli b’ametista kbira fis-summit.
Iċ-ċurkett tal-inkurunazzjoni, magħruf bħala The Wedding Ring of England tpoġġa fuq ir-raba’ saba’ tal-id il-leminija tar-Reġina skont it-tradizzjoni. Magħmul għall-inkurunazzjoni tar-Re William IV fl-1831, iċ-ċurkett ilu jintlibes f’kull inkurunazzjoni minn dakinhar, ħlief għar-Reġina Victoria, li s-swaba tagħha kienu tant żgħar li ċ-ċurkett ma setax jitnaqqas biżżejjed għad-daqs tagħha u nħolqot alternattiva.
Il-kopertura tal-BBC tal-inkurunazzjoni kienet żvilupp kbir għall-istorja tax-xandir. Kien l-ewwel servizz li ġie televiżiv u għal ħafna nies, kienet l-ewwel darba li kienu qed jaraw avveniment fuq it-televiżjoni.
27 miljun persuna fir-Renju Unit (mis-36 miljun popolazzjoni) segwew iċ-ċerimonja fuq it-televiżjoni u 11-il miljun semgħuha fuq ir-radju.
Kien hemm aktar minn 2,000 ġurnalist u 500 fotografu minn 92 nazzjon fuq ir-rotta tal-inkurunazzjoni.
Fost il-ħafna ġurnalisti barranin kien hemm Jacqueline Bouvier, li dak iż-żmien kienet taħdem għall-Washington Times-Herald u li aktar tard saret il-First Lady tal-Amerika bħala Jackie Kennedy.
Il-Kuruna tal-Istat Imperjali li ntlibset mir-Reġina waqt ir-ritorn tagħha lejn il-palazz ta’ Buckingham, kien fiha erba’ perli tradizzjonalment maħsuba li kienu l-imsielet tar-Reġina Eliżabetta I.
Numru ta’ ritratti uffiċjali ttieħdu fil-palazz ta’ Buckingham wara l-inkurunazzjoni, iżda l-aktar memorabbli huma dawk meħuda minn Cecil Beaton. Għall-immaġni definittiva tiegħu huwa poġġa lir-Reġina quddiem sfond li juri l-kappella ta’ Henry Vii f’Westminster Abbey.
L-artist uffiċjali għall-inkurunazzjoni kien l-artist Pollakk Feliks Topolski, li pproduċa rekord permanenti tal-okkażjoni fil-kuritur t’isfel tal-palazz ta’ Buckingham. Il-pittura saret f’14-il sezzjoni, kull waħda għolja ħafna aktar minn metru.
Il-Lord Lieutenants tar-Reġina kkummissjonaw lill-artist Terence Cuneo biex ipinġi ċ-ċerimonja tal-inkurunazzjoni u fl-1954 Herbert James Gunn pitter state portrait tar-Reġina fl-ilbies tagħha tal-inkunurazzjoni.
Fit-2 ta’ Ġunju tal-1953, waslet l-aħbar li Edmond Hilary u Tenzing Norgay kienu waslu sal-quċċata tal-muntanja Everest. Ir-Reġina ppreżentat lill-14-il membru tal-expedition b’edizzjonijiet speċjali ta’ midalji tal-inkurunazzjoni bil-kliem ‘Mount Everist Expedition’.
L-ewwel mawra tagħha barra l-pajjiż li għamlet ir-Reġina wara l-inkurunazzjoni kienet lejn il-Bermuda, il-Ġamajka, il-Panama, Fiġi, Tonga u New Zealand li bdiet f’Novembru tal-1953. Irritornat fl-1954 u żaret l-Awstralja, Ceylon (issa s-Sri Lanka), Aden u l-Uganda. Hija u sejra lura d-dar minn Aden, għaddiet minn Malta u Ġibiltà .
Fl-24 ta’ Ġunju tal-1963, l-Unuri tal-Iskozja (il-kuruna, ix-xettru u x-xabla) inġarru quddiem ir-Reġina f’purċissjoni mill-palazz ta’ Holyroodhouse sal-Katidral ta’ St Giles.
Qatt ġietek kurżità minn fejn oriġinat il-coronation chicken u għaliex tissejjaħ hekk?
Il-coronation chicken inħolqot fl-1953, meta l-florist rinomat Constance Spry u x-chef tal-cordon bleu Rosemary Hume ħadu ħsieb l-ikel taċ-ċelebrazzjoni tal-inkurunazzjoni tar-Reġina Eliżabetta II. Huwa maħsub li ġiet ispirata mill-Jubilee Chicken maħluqa għall-ġublew tal-fidda ta’ George V fl-1935.
Dak iż-żmien ir-riċetta kienet ippubblikata b’mod wiesa’ u għalhekk setgħet titgawda fil-festini tat-toroq madwar il-Gran Brittanja iżda mhux kulħadd seta’ jagħmel dan.
L-ingredjenti użati kienu notevoli għal żmienhom, b’ħafna minnhom li kienu għadhom kemm jiġu disponibbli, filwaqt li l-maġġoranza tal-pajjiż kienet għadha taħt ir-restrizzjonijiet tar-razzjonar ta’ wara l-gwerra.
Ir-riċetta oriġinali kienet tikkonsisti f’tiġieġ żgħar inkaljati, ilma, ftit inbid, karrotta, garni, melħ, bżar u krema bil-kari.
Jingħad li l-platt li ġie servut fiċ-ċelebrazzjoni tal-inkurunazzjoni tar-Reġina kien jikkonsisti f’biċċiet tat-tiġieġ, b’tarf wieħed ta’ kull dixx, insalata mħawwra tar-ross, piżelli u pimentos.
Verżjoni kemxejn aktar żviluppata ta’ din ir-riċetta għadha l-favorita tan-nazzjon sal-lum.
Florence Nightingale, magħrufa bħala The Lady With the Lamp, kienet infermiera Ingliża, riformatriċi soċjali u statitriċi magħrufa l-aktar bħal l-fundatriċi tal-infermerija moderna. L-esperjenzi tagħha bħala infermiera matul il-Gwerra tal-Krimea kienu fundamentali fil-fehmiet tagħha dwar is-sanità. Hija waqqfet St. Thomas’ Hospital u Nightingale Training School għall-infermiera. L-isforzi tagħha biex tirriforma l-kura tas-saħħa influwenzaw ħafna l-kwalità tal-kura fis-sekli 19 u 20.
Florence Nightingale twieldet fit-12 ta’ Mejju tal-1820, ġewwa Firenze, l-Italja. Hija kienet l-iżgħar minn żewġt itfal u ġejja minn familja sinjura. Ommha, Frances Nightingale, kienet ġejja minn familja ta’ negozjanti u ta’ spiss kienet tissoċjalizza ma’ nies ta’ pożizzjoni soċjali prominenti. Minkejja dan, Florence, kienet ferm differenti minn ommha u kienet tkun ferm skomda f’sitwazzjonijiet soċjali. Hija kienet tippreferi li tevita li tkun fiċ-ċentru tal-attenzjoni kull meta kien ikun possibbli.
Missier Florence kien William Shore Nightingale, sinjur u sid ta’ art. Huwa kien wiret żewġ patrimonji, waħda f’Lea Hurst, Derbyshire, u l-oħra f’Hampshire, Embley Park, meta Florence kellha 5 snin. Florence trabbiet fil-propjetà tal-familja f’Lea Hursr, fejn missierha pprovdilha edukazzjoni klassika, inklużi studji bil-Ġermaniż, bil-Franċiż u bit-Taljan.
Minn età żgħira ħafna, Florence Nightingale kienet diġà attiva fil-filantropija, taqdi lin-nies morda u foqra fil-villaġġ ġirien tal-patrimonju tal-familja tagħha. Sakemm kellha 16-il sena, kienet ċara għaliha li l-infermerija kienet is-sejħa tagħha. Hija kienet temmen li dan kien l-iskop divin tagħha.
Meta Nightingale avviċinat lill-ġenituri tagħha u qaltilhom dwar l-ambizzjoni tagħha li ssir infermiera, ma kinux kuntenti. Fil-fatt, ipprojbewha li ssegwi x-xewqa tagħha. Matul l-era Vittorjana, tfajla tal-istatura soċjali bħal ta’ Nightingale kienet mistennija li tiżżewweġ raġel sinjur, u mhux tidħol għal xogħol li mill-klassijiet soċjali ta’ fuq kien meqjus bħala wieħed li d-dħul tiegħu kien baxx ħafna. Meta kellha 17-il sena, hija rrifjutat proposta taż-żwieġ, u r-raġuni tagħha kienet proprju li l-unika ambizzjoni tagħha kienet li ssir infermiera.
Determinata li ssegwi s-sejħa vera tagħha minkejja l-oġġezzjonijiet tal-ġenituri tagħha, fl-1844, Nightingale rreġistrat bħala studenta tal-infermerija f’Lutheran Hospital of Pastor Fliedner f’Kaiserwerth, il-Ġermanja.
Fil-bidu tas-snin 1850, Nightingale irritornat Londra, fejn ħadet xogħol ta’ infermiera fi sptar f’Middlesex għal governanti morda.il-ħidma tagħha hemmhekk impressjonat lil min kien impjegaha tant li ġiet promossa għal superintendent fi żmien sena biss minn mindu bdiet taħdem hemm. Din il-pożizzjoni kienet waħda ta’ sfida hekk kif Nightingale kellha tħabbat wiċċha mal-pandemija tal-kolera u kundizzjonijiet mhux sanitarji li wasslu għat-tixrid mgħaġġel tal-marda. Nightingale għamlitha l-missjoni tagħha li ttejjeb il-prattiki tal-iġjene, u tnaqqas b’mod sinifikanti r-rata tal-imwiet fl-isptar fil-proċess. Ix-xogħol iebes li kellha tiffaċċja ħalla effett fuq saħħitha.
Kienet għadha bilkemm irkuprat, meta Florence kellha tiffaċċja l-akbar sfida tal-karriera tagħha fl-infermerija. F’Ottubru tal-1853, faqqgħet il-Gwerra tal-Krimea. L-Imperu Ingliż kien fi gwerra kontra l-Imperu Russu għall-kontroll tal-Imperu Ottoman. Eluf ta’ suldati Ingliżi ntbagħtu fil-Black Sea, fejn il-provvisti naqsu malajr. Sal-1854, xejn inqas minn 18,000 suldat kienu ddaħħlu fi sptarijiet militari.
Dak iż-żmien, ma kienx hemm infermiera nisa stazzjonati fi sptarijiet fil-Krimea. Ir-reputazzjoni fqira ta’ infermiera nisa tal-passat kienet wasslet lill-uffiċċju tal-gwerra biex jevita li jimpjega aktar. Iżda, wara l-battalja tal-Alma, l-Ingilterra kienet f’diffikultà dwar in-negliġenza tas-suldati morda u midruba tagħhom, li mhux biss ma kellhomx biżżejjed attenzjoni medika minħabba li l-isptarijiet ma kellhomx biżżejjed staff, iżda wkoll kienu f’kundizzjonijiet mhux sanitarji u inumani.
Fl-aħħar tal-1854, Nightingale irċeviet ittra mingħand is-Segretarju tal-Gwerra Sydney Herbert, fejn talabha torganizza grupp ta’ infermiera biex jieħdu ħsieb is-suldati morda u midruba tal-gwerra tal-Krimea. Nightingale wieġbet għal din is-sejħa u minnufih ġabret tim ta’ 34 infermier minn varjetà ta’ ordnijiet reliġjużi u baħħret magħhom lejn il-Krimea ftit jiem biss wara.
Għalkemm kienu avżati bil-kundizzjonijiet orribbli li kien hemm, xejn ma seta’ jħejji biżżejjed lil Nightingale u lill-infermiera tagħha għal dak li raw meta waslu fi Scutari, l-isptar bażi Ingliż f’Kostantinopli. Minbarra n-nuqqas esaġerat ta’ iġjene, l-iktar provvisti bażiċi, bħal faxex u sapun kienu skarsi ħafna hekk kif in-numru ta’ morda u feruti kien żdied b’mod kostanti. Anke l-ilma kellu bżonn jiġi razzjonat. Aktar suldati kienu qed imutu minn mard infettiv bħat-tifojde u l-kolera milli minn ġrieħi mġarrba fil-battalja.
Nighgtingale kienet determinata li tibdel dawn il-kundizzjonijiet għall-aħjar. Irnexxielha takkwista mijiet ta’ xkupilji u kienet talbet lill-pazjenti l-inqas dgħajfa biex jogħrku kull rokna tal-isptar. Min-naħa tagħha, qattgħet kull minuta tieħu ħsieb is-suldati.
Filgħaxija kienet iddur fil-kurituri mudlama ġġorr lampa, u ddur u taqdi lil pazjent wara pazjent. Is-suldati, li kienu japprezzaw u jfittxu l-wens fil-kompassjoni bla limitu tagħha, kienu bdew isejħulha bħala “The Lady with the Lamp” filwaqt li oħrajn kienu jsejħulha bħala “The Angel of Krimea”. Ix-xogħol tagħha fl-isptar naqqas ir-rata ta’ mwiet b’żewġ terzi.
Minbarra li tejbet bil-kbir il-kundizzjonijiet sanitarji tal-isptar, Nightingale ħolqot numru ta’ servizzi għall-pazjenti li kkontribwew għat-titjib tal-kwalità tas-servizz li jingħata fl-isptar. Hija waqqfet il-ħolqien ta’ “kċina tal-invalidi” fejn kien ikun imsajjar ikel bnin għal pazjenti b’dieta speċjali. Stabbiliet il-laundry sabiex il-pazjenti jkollhom lożor nodfa. Hija waqqfet ukoll kamra u librerija għad-divertiment u l-istimulazzjoni intellettwali tal-pazjenti.
Ibbażati fuq l-osservazzjonijiet tagħha fil-Krimea, Nightingale kitbet noti dwar kwistjonijiet li jaffettwaw is-saħħa, l-effiċjenza u l-amministrazzjoni tal-isptar tal-armata Ingliża, rapport ta’ 830 paġna li janalizza l-esperjenza tagħha u jipproponi riformi għal sptarijiet militari oħra li joperaw f’kundizzjonijiet ħżiena. Il-ktieb jitratta ristrutturar totali tad-dipartiment amministrattiv tal-Uffiċċju tal-Gwerra, inkluż it-twaqqif ta’ Kummissjoni Rjali għas-Saħħa tal-Armata fl-1857.
Nightingale baqgħet f’Scutari għal sena u nofs. Hija telqet fis-Sajf tal-1856, ladarba l-kunflitt tal-Krimea ġie solvut, u rritornat lura fid-dar ta’ tfulitha f’Lea Hurst. B’sorpriża għaliha, intlaqgħet b’merħba ta’ eroj, li bl-umiltà tagħha għamlet minn kollox biex tevita. Ir-Reġina ppremjat ix-xogħol ta’ Nightingale billi ppreżentatilha brazzuletta mnaqqxa li saret magħrufa bħala “Nightingale’s Jewel” u billi tatha premju ta’ $250,000 mill-gvern Ingliż.
Bl-appoġġ tar-Reġina Victoria, Nightingale għenet biex tinħoloq Kummissjoni Rjali għas-Saħħa tal-armata. Hija impjegat statistiċi ewlenin tal-ġurnata, William Farr u John Sutherland, biex janalizzaw id-dejta dwar il-mortalità tal-armata, u dak li sabu kien tal-biża’: 16,000 mit-18,000 imwiet kienu minn mard li jista’ jiġi evitat u mhux mill-gwerra. Kienet l-abbiltà ta’ Nightingale li ttraduċiet din id-dejta f’format viżiva ġdid li verament ikkawżat sensazzjoni. Id-dijagramma taż-żona polari tagħha, issa magħrufa bħala “Nightingale Rose Diagram”, uriet kif ix-xogħol tal-Kummissjoni Sanitarja naqqas ir-rata tal-mewt u għamel id-dejta kkumplikata aċċessibbli għal kulħadd, u jispira standards ġodda għas-sanità fl-armata u lil hinn minnha. Hija saret l-ewwel membru mara tar-Royal Statistical Society u ġiet imsemmija membru onorarju tal-American Statistical Association.
Nightingale ddeċidiet li tuża l-flus biex tiffavorixxi l-kawża tagħha. Fl-1860, hija ffinanzjat it-twaqqif ta’ St. Thomas Hospital, u fi ħdanu, The Nightingale Training School għall-infermiera. Nightingale saret figura ta’ ammirazzjoni pubblika. Poeżiji, kanzunetti u drammi ġew miktuba u ddedikati għall-unur ta’ din l-eroj. Nisa żgħażagħ kienu jaspiraw li jkunu bħalha. Ħerqana li jsegwu l-eżempju tagħha, anke nisa sinjuri mill-klassijiet għolja bdew jirreġistraw fl-iskola tat-taħriġ. Nightingale introduċiet perspettiva ġdida u differenti dwar l-infermerija, lill-klassijiet għolja, fil-fatt kienet saret meqjusa bħala vokazzjoni onorabbli.
Waqt li kienet f’Scutari, Nightingale kien qabadha dak li kien jissejjaħ bħala “Crimean Fever”, li qatt ma rkuprat minnu kompletament. Meta kellha 38 sena, kienet spiċċat homebound u bedridden, u li baqgħet hekk għall-bqija ta’ ħajjitha.
B’determinazzjoni u dedikazzjoni bħal dejjem biex ittejjeb il-kura tas-saħħa u ttaffi t-tbatija tal-pazjenti, Nightingale kompliet bil-ħidma mis-sodda tagħha!
Waqt li kienet tgħix f’Mayfair, hija baqgħet awtorità u avukata għar-riforma tal-kura tas-saħħa, billi tintervista politiċi u tilqa’ viżitaturi distinti mis-sodda tagħha. Fl-1859, hija ppubblikat noti dwar l-isptarijiet, li kienu jitrattaw fuq kif tmexxi sew sptarijiet ċivili.
Matul il-Gwerra Ċivili tal-Istati Uniti, kienet tkun ta’ spiss ikkonsultata dwar kif għandhom jiġu mmexxija l-aħjar il-field hospitals. Nightingale serviet ukoll bħala awtorità dwar kwistjonijiet ta’ sanità pubblika fl-Indja kemm għall-militar kif ukoll għal persuni ċivili, għalkemm qatt ma marret l-Indja.
Fl-1908, fl-età ta’ 88 ingħatat il-merti ta’ unur mir-Re Edward. F’Mejju tal-1910, hija rċeviet messaġġ ta’ awguri mingħand ir-Re Ġorġ f’għeluq id-90 sena.
F’Awwissu tal-1910, Florence Nightingale mardet, imma dehret li rkuprat u kienet fi spirtu tajjeb. Ġimgħa wara, fit-12 t’Awwissu, 1910, kien proprju l-Ġimgħa filgħaxija, hija żviluppat sintomi inkwetanti , u mietet l-għada s-Sibt, 13 t’Awwissu, fis-14:00 fid-dar tagħha f’Londra.
B’mod karatteristiku, hija kienet esprimiet ix-xewqa li l-funeral tagħha jkun pjuttost kwiet u modest, minkejja x-xewqa tal-pubbliku li jonora lil Nightingale, li bla heda ddedikat ħajjitha għall-prevenzjoni tal-mard u l-iżgurar ta’ trattament sigur u kompassjonali għall-foqra u t-tbatija.
Bħala turija ta’ rispett lejn ix-xewqa tagħha, il-qraba tagħha rrifjutaw funeral nazzjonali. “The Lady with the Lamp” ġiet midfuna f’Hampshire, l-Ingilterra.
Il-mużew ta’ Florence Nightingale, li jinsab fis-sit ta’ The Nightingale Training School għall-infermiera, l-oriġinali, fih aktar minn 2,000 artifatt li jikkommemoraw il-ħajja u l-karriera ta’ “The Angel of Crimea”.
Sal-lum, Florence hija rikonoxxuta u meqjusa bħala l-pijuniera tal-infermerija moderna.
We use cookies on our website to give you the most relevant experience by remembering your preferences and repeat visits. By clicking “Accept”, you consent to the use of ALL the cookies.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
