Laura Pausini, Alessandro Cattelan u Mika se jkunu l-preżentaturi tal-Eurovision Song Contest ta’ din is-sena.
Din l-aħbar eċitanti ġiet żvelata lbieraħ waqt it-tieni serata tal-festival ta’ Sanremo, meta t-tliet preżentaturi telgħu fuq il-palk flimkien mal-preżentatur Amadeus eżatt qabel xandira diretta mal-Belt ospitanti tal-Eurovision, Turin fejn ġie pproġetta arloġġ tal-countdown fuq l-ikonika Mole Antonelliana.
Laura Pausini hija possibbilment l-aktar artista Taljana popolari u ppremjata fid-dinja. Hija rebħet erba’ Latin Grammys, Grammy Award u Golden Globe. Fl-2021, hija ġiet nominata għall-Academy Award għall-aħjar kanzunetta oriġinali bil-kanzunetta Io Sì (Seen) mill-film The Life Ahead.
Il-karriera mużikali tagħha teħodha madwar id-dinja kollha, u l-aħħar album tagħha huwa wkoll is-soundtrack għall-film li ħiereġ, Pleasure to Know You.
Alessandro Cattelan huwa magħruf ħafna fl-Italja bħala preżentatur televiżiv għal 20 sena. Ħoloq u ppreżenta diversi programmi, serati ta’ divertiment u introduċa wkoll formati ġodda fl-Italja bħal Total Request Live, Le Iene u X Factor Italy.
F’Marzu, Cattelan se jippreżenta programm ġdid fuq Netflix, Alessandro Cattelan: Una Semplice Domanda (Mistoqsija waħda sempliċi). Fil-programm, se jkun qed iwassal intervisti u esperjenzi uniċi ma’ diversi personalitajiet popolari.
Michael Holbrook Penniman Jr. huwa kantawtur, artist, entertainer tat-televiżjoni u r-radju, disinjatur u illustratur.
Ilu magħruf bħala Mika mill-2007, meta kien fil-quċċata tal-klassifika mużikali fir-Renju Unit bil-kanzunetta Grace Kelly, li saret popolari ħafna fid-dinja fi żmien qasir. Ġew mibjugħa aktar minn 3 miljun kopja tal-kanzunetta madwar id-dinja, u l-album ted-debutt tiegħu Life In Cartoon ikklassifika mill-ewwel fin-numru wieħed fir-Renju Unit u 11-il pajjiż ieħor, u ġew mibjugħa aktar minn 7 miljun kopja madwar id-dinja.
Is-66 edizzjoni tal-Malta Eurovision Song Contest se jsir fl-10, it-12 u l-14 ta’ Mejju fil-Pala Olimpico f’Turin, l-Italja.
Mela Lynn hi mara ta’ 31 sena li tħobb il-ħajja u tħobb tgħix. Jien persuna sensittiva, nisma’ u nosserva ħafna. Inħobb nesperjenza affarijiet ġodda, anke jekk ġieli nibża’ jew nippanikkja ħafna għax inħalli l-ħsibijiet jiġru bija! Nemmen li kieku, ma ppruvajtx u ma nippruvax affarijiet u esperjenzi ġodda ma niltaqax ma’ nies ġodda li jgħinuni biex kemm jista’ jkun dejjem noħroġ l-aħjar tiegħi u ma neħilx mal-limitu tad-diżabilità fiżika li għandi. Minkejja dan kollu li għidt, inħoss li għadni ma nafx ma nafx min jien, għax kuljum ninbidel u niskopri ħaġa ġdida fija li ma kontx naf qabel.
Il-kapaċità tiegħek li tesprimi ruħek b’mod tajjeb ħafna u profond permezz tal-kitba, hija xi ħaġa li wieħed ma jistax ma jinnutax dwarek. Kif nibtet il-passjoni tiegħek tal-kitba, u x’libertà tagħtik?
Il-passjoni tal-kitba tmur lura għal meta kont fir-raba’ sena tal-primarja. Niftakar, l-għalliema kienet taqralna kuljum mill-kotba ta’ Trevor Zahra. Minn dak iż-żmien ‘il quddiem għidt li rrid insir bħal dan l-awtur bravu ħafna. Qrajt il-kotba kollha tiegħu għax jaffaxxinani kif jiżvolġi l-istejjer tiegħu bi kliem sempliċi u b’ritmu mexxej. Insomma f’kelma waħda sar l-idolu tiegħi, tant li fis-sekondarja meta kien ikollna komponiment kont nipprova nuża’ l-istil ta’ kitba tiegħu. L-għalliema kienu qaluli li għandi talent, imma bqajt ma ħadtux bis-serjetà sakemm spiċċajt mis-sekondarja.
Kont spiċċajt inqatta’ ħafna ħin id-dar, fija kien hemm vojt u monotonija kbira tant li waqajt f’dipressjoni. Imbagħad wara ħafna insistenza mingħand ħabibti ħarbixt l-istorja tiegħi. Minn hemm ma ħaristx lura, kuljum nikteb xi ħaġa, anki jekk tkun sentenza waħda biss. Bil-kitba, jien nista’ mmur u nimraħ kullimkien. Tilliberani għax meta nikteb jien ninsa għal ftit il-limitazzjonijiet fiżiċi tiegħi u nidħol f’dinja oħra. Dinja fejn l-ispirtu tiegħi jtir ‘il fuq mingħajr ma jwaqqfu ħadd.
X’definizzjoni għandha d-diżabilità għalik personali?
Għalija d-definizzjoni tad-diżabilità tvarja ħafna. Skont iċ-ċirkostanzi li nkun fihom u l-burdati li jkolli. Ikun hemm ġranet fejn inħossni qisni għandi ġgant jgħaffeġ fuqi u rrid inkompli bil-ġurnata tiegħi, bih idur miegħi kullimkien. Drabi oħra lanqas biss taffettwani li jien b’diżabilità, għax inkun qed inħossni tajba fija nnifsi. Imma jien inħobb nara l-limitazzjonijiet fiżiċi tiegħi bħala gaġġa li ssakkarni milli nagħmel dak li nixtieq. Għalkemm dejjem nipprova nsib mezzi kif indur ma’ din il-gaġġa, ġismi, biex fl-aħħar xorta nagħmel dak li nixtieq.
Kemm-il darba titkellem dwar l-intimità u s-sesswalità. L-ewwel nett, int personali kif tiddistingwi bejn dawn it-tnejn?
L-intimità u s-sesswalità huma konnessi u relatati ħafna ma’ xulxin, imma mhumiex l-istess. Għalija l-intimità hi u sseħħ kull meta nagħżel li nara lill-persuna l-oħra mhux bl-għajnejn fiżiċi tiegħi, iżda bl-għajnejn ta’ ruħi. Dawn l-għajnejn li jaraw il-bżonnijiet l-aktar profondi tal-oħrajn biex hekk nitqanqal minn ġewwa ħalli mhux biss ngħinhom, iżda mmur pass oltre minn hekk, insir naf l-istorja tagħhom u nitwaħħad magħhom, mhux għall-pjaċiri tiegħi, imma għax jinteressani u nħobb verament lill-oħrajn.
Is-sesswalità, imbagħad hi dak kollu li jagħmilni l-mara li jien. L-ewwel aspett tas-sesswalità jistedinni biex jien inħobb, nirrispetta u nkun konxja tas-sbuħija tal-feminilità tiegħi. Imbagħad għalija, l-att sesswali jikkumplimenta u jgħaqqad is-sbuħija tiegħi, ma’ dik ta’ ħaddieħor biex nikber fl-għarfien li ma nistax ngħix mingħajr ma nħobb verament biex nagħti ħajja lill-ieħor u eventwalment jista’ jkun hemm lok ta’ ħolqien ta’ ħajja wkoll.
Mill-perspettiva tiegħek, x’inhuma l-isfidi li trid tiffaċċja b’mod kontinwu fejn jidħlu l-intimità u s-sesswalità? X’inhuma n-nuqqasijiet li tħoss l-aktar bħala mara?
Fejn jidħlu l-persuni b’diżabilità, l-intimità u s-sesswalità għadhom tabù. Personalment din ir-realtà ttaqqalni ħafna għax ikolli ngħixha waħdi, naħbi l-bżonnijiet, ix-xewqat u l-emozzjonijiet naturali tiegħi. Ngħixha waħdi fis-skiet għax inħoss li s-soċjetà inġenerali ma tqishomx dawn il-bżonnijiet tal-persuna b’diżabilità u ma tiddistingwix bejn intimità u sesswalità. Jista’ jkun li persuna b’diżabilità tkun trid biss l-intimità, din tinkludi tgħanniq, karezzi, tmellis fix-xagħar, tpoġġi fuq xi ħadd eċċ.
L-akbar nuqqas li naħseb li hawn hu li persuni b’diżabilità ma jitkellmux biżżejjed fuq dawn il-bżonnijiet tagħhom fil-pubbliku. Allura, imbagħad ovvja li n-nies t’hemm barra ma jistgħux ikunu jafu vera xi nħossu aħna, jistgħu biss jispekulaw!
X’inhuma x-xewqat tiegħek f’dan ir-rigward? X’tixtieq li jsir?
Nixtieq li aktar nies ma jinħasdux u ma jibżgħux meta nesprimi dawn il-bżonnijiet li għandi. Ħeq, jien bniedma tad-demm u l-laħam bħal kulħadd! Hemm bżonn li jsiru aktar diskussjonijiet edukattivi fuq dan is-suġġett fuq it-televixin u l-midja soċjali.
X’inhuma l-ħsibijiet tiegħek dwar is-servizzi ta’ sex workers għal persuni b’diżabilità?
Naqbel li jkun hawn is-servizz ta’ sex workers, iva għaliex le. Basta dan ikun regolat u jkun hemm persuni mħarrġa sew kif jiffaċċjaw u jittrattaw persuni b’diżabilità, l-aktar meta dawn ikunu vulnerabbli.
Jekk dan it-tip ta’ servizz jiġi legalizzat f’Malta, tikkunsidra li tagħmel użu minnu int personali?
Mistoqsija diffiċli din! Kieku mmur żgur imma mhux għas-sess, l-ewwel ħaġa li nixtieq nagħmel hu li niskopri lil ġismi, għax minħabba li ma nużax idi sew ma nistax inkun intima miegħi nnifsi. Minħabba f’hekk f’dan l-aspett inħoss li għadni tifla u mhux mara. Allura nitlob l-għajnuna tas-sex worker biex nagħmel dan, rigward jekk nagħmilx is-sess ma’ sex worker illum bħalissa ngħid le. U ngħid le, għax nixtieq relazzjoni u s-sess waħdu narah bla sens mhux komplut, qisni mort ikla u qbiżt fid-deżerta mill-ewwel. Is-sess mingħajr relazzjoni u intimità nħoss li jitlef l-iskop u s-sbuħija tiegħu.
Liema mentalità tas-soċjetà ġenerali tħoss li hemm bżonn tinbidel l-aktar? U int, xi tħoss li tista’ tagħmel, jew x’qed tagħmel biex tagħti sehmek għal din il-bidla?
Thank God il-mentalità tas-soċjetà inġenerali lejna l-persuni b’diżabilità tjiebet ħafna, l-aktar fl-oqsma tal-aċċessibiltà u l-edukazzjoni għalkemm bħal f’kollox baqa’ xi jsir. Biss l-iżjed setturi li narahom baqgħu lura huma tax-xogħol u s-sesswalità. Mhux ħa noqgħod nirrepeti dwar is-suġġett tas-sesswalità, biss ma nafx għala persuna toqgħod lura milli turi affezzjoni lejn persuna b’diżabilità. Forsi jista’ jkun li dak li jkun joqgħod lura għax ma jkunx irid li l-persuna b’diżabilità tiggranfa miegħu bħal qarnita u tifhmu li jrid relazzjoni magħha, ma nafx eżatt. Biss ma fiha xejn ħażin billi tgħannaq u tikkarezza lil persuna b’diżabilità. L-importanti li jkun hemm komunikazzjoni ċara u diretta fuq l-emozzjonijiet taż-żewġ persuni kkonċernati.
Fil-qasam tax-xogħol, hi ħaġa frustranti ħafna li aħna l-persuni b’diżabilità jkollna l-kwalifiċi kollha meħtieġa u ma nsibux xogħol għas-sempliċi raġuni li min iħaddem ma jemminx fina. Min-naħa tiegħi, nieħu kull opportunità biex nitkellem fuq id-diżabilita’. Fil-fatt ħloqt grupp fuq Facebook jismu ‘People with Cerebral Palsy in Malta’. Fih inqajjem kuxjenza fuq dawn is-suġġetti u oħrajn li jolqtu lilna direttament bħala nies b’diżabilità.
Is-saħħa mentali u persuni b’diżabilità. X’inhuma l-ħsibijiet tiegħek dwar dan?
Nemmen li s-saħħa mentali tal-persuni b’diżabilità trid tkun kemm jista’ jkun dejjem fl-aħjar forma possibbli. Għax diġà hu piż kbir li wieħed iġorr il-limitazzjonijiet fiżiċi tiegħu kuljum bil-konsegwenzi u l-kumplikazzjonijiet kollha li dawn iġibu magħhom. Għalija li nkun mentalment b’saħħti hi xi ħaġa li ma nistax ngħaddi mingħajrha għax inkella ma nkunx nista’ nkampa mal-ostakli tad-diżabilità. Apparti minn hekk, tgħallimt u qed nitgħallem kif it-toqol tal-ħajja ta’ kuljum naqsmu ma’ dawk il-persuni li jien nafda biex dan il-piż ma jagħlaqnix fija nnifsi biex nipprova nkun pożittiva.
Inkun korretta jekk ngħid li int persuna reliġjuża ħafna? X’differenza jagħmel dan il-fatt fil-ħajja ta’ kuljum tiegħek?
Jien ma ngħidx li jien persuna reliġjuża għax għalkemm nieħu sehem fil-quddies kważi kuljum, hemm xi affarijiet fil-knisja li jien ma naqbilx magħhom. Imma ngħid li jien persuna li nħaddan il-fidi Kattolika. Iva, għalija l-fidi f’Ġesù hi kollox, għax bil-fidi jien kapaċi ngħix din it-tbatija tad-diżabilità bit-tama u bi skop li din ma tkunx kollha għalxejn. Anzi nħoss li Alla jrid u għandu sejħa partikolari permezz tad-diżabilità u jridni nwassal imħabbtu permezz tal-istess diżabilità.
Taħseb li l-Knisja Kattolika għadha tħares u tirreferi għall-persuni b’diżabilità bħala “anġli” u “speċjali”?
Iva, sfortunatament din il-mentalità tal-‘anġli u speċjali’ ilha magħna minn meta twaqqfet id-Dar tal-Providenza. Diffiċli ħafna tneħħi din il-mentalità, l-aktar għaliex huma ftit dawk il-persuni b’diżabilità li jinvolvu ruħhom fi gruppi taż-żgħażagħ bħali, li hi ħasra għax kull persuna għandha x’toffri. Nixtieq nara aktar nies b’diżabilità jinvolvu ruħhom fil-knisja biex ngħaddu l-messaġġ li aħna mhux karità biss irridu imma għandna x’nagħtu ukoll.
Naf li int taħdem. X’inhu x-xogħol tiegħek? U kif tiddeskrivi l-esperjenza tiegħek fid-dinja tax-xogħol?
Jien ilni naħdem għal dawn l-aħħar 4 snin bħala data inputer ma’ kumpanija privata. Ix-xogħol lili tani d-dinjità li jistħoqqli u fejn qabel kont nistħi u naħrab mill-mistoqsija meta jistaqsuni x’nagħmel, issa m’għadnix. Peresss li naħdem dejjem mid-dar, nixtieq li jkolli l-opportunità li niltaqa’ mal-impjegati wiċċ imb’wiċċ, imma overall għal qalbi ħafna li japprezzaw xogħli.
Lynn, ma nistax ma nsemmilekx il-ħbiberija speċjali li ċertament hija importanti ħafna għalik. Xi jfisser għalik David? X’differenza jagħmel f’ħajtek u x’jagħmel il-ħbiberija tagħkom speċjali?
Inħossni mbierka ħafna li għandi ħabib bħal David. Għandi ħafna ħbieb u kollha jgħinuni ħafna, min b’mod u min b’ieħor, imma David jispikka fosthom kollha. Konna ltqajna mill-grupp tal-LAND, grupp għall-persuni b’diżabilità biex jissoċjalizzaw u hu kien ġie magħna bħala volontier. Imbagħad sirna ħbieb tal-qalb madwar 4 snin ilu meta kont għaddejja minn żmien diffiċli. Minn dakinhar sal-lum dejjem sibtu hemm għalija. Għamilna minn kollox flimkien, morna l-Olanda u ħa ħsiebi hu, immorru weekend breaks, iniżżilni l-baħar waħdu eċċ eċċ.
Niftakar darba qalli, li hu jrid jgħinni nagħmel dak li nħoss ġewwa fija, imma li ma nkunx nista’ noħorġu fuq barra minħabba d-diżabilità. Għalija, David huwa ħija li m’għandix, tant għandna ħbiberija intima bejnietna li min ma jafx li David miżżewweġ jaħseb li qiegħdin flimkien! Daqshekk hi speċjali l-ħbiberija tagħna u nittama li tibqa’.
Għidilna ftit dwar il-kotba li ktibt s’issa. Minn fejn ġiet l-idea u l-ispirazzjoni għalihom? Hemm pjan għal ktieb ieħor?
Mela, l-ewwel ktieb tiegħi jismu ‘Namra’ hu ġabra tal-ħsibijiet u l-poeżiji tal-bidu nett tal-kitba tiegħi u t-tieni ktieb jismu ‘Tiżwiqa’. ‘Tiżwiqa’ jikkonsisti f’10 novelli qosra soċjo-reliġjużi. Kollox jispirani jien, l-aktar l-esperjenzi li ngħaddi minnhom jien u persuni viċin tiegħi. Issa bdejt nikteb rumanz, forsi nippubblikah ‘il quddiem.
Għandek xi ħolm li tixtieq twettaq?
Jien persuna li ngħix ġurnata b’ġurnata, kull opportunità li tħabbatli l-bieb neħodha, però ma nippjanax ħafna għal quddiem għax jekk ma jirnexxilix inwettaq dak li jkolli f’moħħi naqa’ ħażin ħafna. Li nixtieq li nerġa’ nsiefer u nagħmel aktar avventuri partikolarment ma’ David.
X’inhu l-aħħar messaġġ tiegħek?
Nixtieq nirringrazzjakom għax permezz ta’ din l-intervista erġajt skoprejt affarijiet fija nnifsi li kont insejt.
Lynn se tkun ukoll qed tikkontribwixxi b’mod regolari fuq skoperta.net!
JeanFred, għidilna ftit dwarek. Min hu JeanFred Agius?
Jisimni JeanFred (jgħajtuli Jean), għandi 20 sena u qed nistudja l-psikoloġija l-Universita’ ta’ Malta. Xi passatempi tiegħi huma l-prattikar tal-”fitness” u l-arti. Xi għanijiet minn tiegħi huma li niggradwa bħala psikologu, li niġbed aktar attenzjoni fuq l-effett tad-diżabilità fuq is-saħħa mentali tal-persuna, u li naħdem biex il-persuni b’diżabilità jiġu preżentati minn lenti aktar pożittiva. L-aktar ħaġa li tagħtini sodisfazzjon hija li nara lil xi ħadd jagħraf u jsaħħaħ l-abilitajiet tiegħu/tagħha, biex illum ikun aħjar milli kien ilbieraħ.
Kif nibtet l-idea biex toħloq il-grupp DIS/ABILITY?
L-idea ta’ DIS/ABILITY nibtet għax ma kontx kuntent bil-mod kif il-persuni b’diżabilità kienu qed jiġu mpenġijin fuq il-midja. Dak iż-żmien, ħassejt li għandna tendenza li nitkellmu fuq il-persuni b’diżabilità wisq fil-kuntest tad-diżabilità tagħhom, u ftit li xejn fuq l-aspetti l-oħra li jagħmlu l-persuna min hu/hi.
Xtaqt noħloq pjattaforma li tagħti lill-persuni b’diżabilità l-opportunità li jaqsmu l-abilitajiet tagħhom ma’ ħaddieħor, bl-għan li jpinġu lilhom infushom b’mod aktar komplut. Fil-bidu kelli ħsieb li nagħmel sit elettroniku biex nilħaq dan il-għan. Però ngħatajt parir li grupp fuq Facebook ikun aħjar għax jippermetti li l-membri jaqsmu u jiddiskutu l-abilitajiet tagħhom ma’ ħaddieħor bl-inqas diffikultà.
X’rispons kellek s’issa? Kien dak li ħsibt jew xtaqt?
Kuntent bir-rispons lejn il-grupp, u l-membri qed jiżdiedu ġurnata b’ġurnata. Għall-bidu attività ma’ tantx kellna fil-grupp, probabbli minħabba li kien għadu ambjent ġdid u mhux kulħadd ħassu komdu jitkellem fuqu nnifsu. Però, aktar ma jgħaddi ż-żmien aktar inħoss li qed jinbena sens ta’ komunità. Li xi ħadd iħossu komdu jaqsam magħna l-abilitajiet u esperjenzi tiegħu/tagħha timlina bil-kuraġġ. Irċevejt bosta pariri wkoll. Din hija xi ħaġa tajba ħafna għax tgħini nserraħ moħħi li leħen il-membri qed tiġi trażmessa fil-grupp.
X’miri tixtieq tilħaq permezz ta’ dan il-grupp?
Permezz ta’ dan il-grupp nixtieq nibbilanċja l-mod kif qed jiġu preżentati il-persuni b’diżabilità fuq il-midja. Xtaqt li n-nies jisimgħu mhux biss fuq dak li ma nistgħux nagħmlu, iżda wkoll fuq dak li nistgħu nagħmlu, u li bih nistgħu nikkontribwixxu fis-soċjetà. Xtaqt li l-poplu jiġi espost għal verżjoni aktar kompluta tal-persuni b’diżabilità.
Ridt nikkumbatti l-fatt li f’kull ħin u f’kull mument, is-soċjetà tfakkarna li għandna diżabilità. B’kuntrast jien nixtieq infakkar li għalkemm għandna diżabilità, għandna wkoll abilitajiet li jekk nagħrfuhom u nħaddmuhom xorta nistgħu nikkontribwixxu.
Liema mentalità li teżisti bħalissa qed taspira li permezz tal-grupp issir differenza għall-aħjar?
Mentalità li osservajt riċentament fil-grupp hija li persuna m’għandhiex turi l-abilitajiet tagħha lil ħaddieħor, għax ma’ tħosshiex speċjali. Din il-mentalità ma togħġobnix, għax timplika li trid tkun speċjali biex taqsam il-kapaċitajiet tiegħek ma’ ħaddieħor.
Fil-qofol tal-grupp hemm it-twemmin li kulħadd għandu xi ħaga x’joffri, abilitajiet ta’ kull qies u għamla. M’iniex qed infittex nies speċjali jew supereroj. Qed infittex nies li lesti li juru karatteristiċi u abilitajiet li jagħmluhom min huma.
Sfortunatament, hemm tendenza li n-nies jaraw id-diżabilità l-ewwel u qabel kollox, u din xi kultant tgħatti karatteristiċi oħra tal-persuna.
Din hija r-raġuni għalfejn qegħdin ninkoraġġixxu persuni b’diżabilità biex jiffukaw fuq l-abilitajiet tagħhom. Għax jekk ma nagħmluhiex aħna ħadd mhu se jagħmilha għalina.
Għaliex huwa importanti li fi grupp bħal ma tmexxi int, ma jkunx hemm biss persuni li jgħixu b’xi tip ta’ diżabilità?
Huwa importanti għaliex il-grupp xtaqtu jkun wieħed fejn l-abilitajiet tal-persuni b’diżabilità jinqasmu ma’ kulħadd, anke dawk li m’għandhomx diżabilità. Il-fatt li l-grupp miftuħ għal kulħadd ifisser li aktar nies se jkunu qegħdin jisimgħu l-vuċi diretta tal-persuni b’diżabilità.
Xtaqt ukoll li l-komunità tkun rappreżentazzjoni ta’ soċjetà inklużiva, li tinkludi kemm persuni b’diżabilità, kif ukoll dawk li m’għandhomx diżabilità.
Fl-aħħar mill-aħħar, ma xtaqtx nagħlaq il-grupp għall-persuni b’diżabilità biss, għax inkella nkompli nsaħħaħ l-idea ta’ “aħna” u “huma”.
Tħoss li għad hawn il-mentalità li persuni b’diżabilità jiġu mistennija li jitkellmu dwar suġġetti relatati ma’ diżabilità biss?
Iva, u sfortunatament din issaħħaħ l-opinjoni tiegħi li meta persuna tara persuna oħra li għandha diżabilità, taraha l-ewwel u qabel kollox mill-aspett tad-diżabilità. Din hija reazzjoni naturali, fejn l-ewwel ma nagħrfu f’persuna huwa dak li jagħmilha differenti jew unika.
Min-naħa waħda, jeħtieġ li ma nitkellmux fuq diżabilitá biss, għax inkella l-karatteristiċi u l-interessi oħra tagħna jinħbew wara d-diżabilità tagħna.
Min-naħa l-oħra, hija importanti li aħna nitkellmu fuq l-esperjenzi tagħna bħala persuni b’diżabilità (b’mod moderat). Jekk nitkellmu fuq l-esperjenzi u x-xewqat tagħna, tagħmilha aktar faċli biex persuni oħra jifhmuna. Meta nitkellmu, nesponu diversi problemi jew bżonnijiet, bħal aċċessibilità. Fil-fatt, jien inħossni li bħala persuna b’diżabilità għandi nsemma’ leħni u naħdem kemm nista’ biex kulħadd igawdi dinja aktar inklużiva.
Tħoss li l-inklużjoni qed tiġi verament ipprattikata kif suppost f’pajjiżna? Fejn tħoss li hemm bżonn isir aktar?
Naħseb li l-inklużjoni qed tiġi prattikata, però mhux f’kull qasam. Inħoss li l-aktar inklużjoni li tiġi prattikata hija l-inklużjoni fiżika (jiġifieri aċċessibilità eċċ). Però hawnhekk fadal ħafna x’jista’ jsir ukoll.
Jiena nemmen li l-inklużjoni tmur lil hinn minn dik fiżika biss. Nemmen li għandha tiġi prattikata fid-dinja soċjali ukoll. Li tipprattika l-inklużjoni ma tfissirx biss aċċessibilità. Tfisser ukoll li nagħrfu u nħaddmu l-abilitajiet ta’ kull persuna, u nagħtuhom l-opportunità biex jikkontribwixxu fis-soċjetà. Fi kliem ieħor, irridu naħdmu biex kull individwu b’diżabilità ikun ħolqa f’katina soċjali akbar.
Taħseb li xi drabi l-imġiba tal-persuna b’diżabilità nnifisha taffettwa l-mod ta’ kif is-soċjeta’ tħares lejha?
Xi ftit iva. Però li n-nies jagħmlu inferenzi mill-imġiba ta’ xi ħadd hija xi ħaga kompletament normali. Hija normali li meta tara xi ħaġa li ma’ tifhimx timla l-vojt waħdek.
Min-naħa waħda, jeħtieġ li l-persuni b’diżabilità joqgħodu attenti kif jippreżentaw lilhom infushom, biex nillimitaw dawn l-inferenzi. Għalhekk irridu nagħmlu ħilitna biex nippreżentaw lill-persuni b’diżabilità b’mod komplut.
Min-naħa l-oħra, li toqgħod attent kif tippreżenta lilek innifsek m’għandhiex tieħu post li tgħix ħajja komda u kuntenta.
Bħal ħafna affarijiet, nemmen li din hija kwistjoni ta’ bilanċ.
X’inhi lakbar ħolma tiegħek?
L-akbar ħolma tiegħi hija li nħalli xi forma ta’ impatt fuq ħaddieħor. Jekk ma’ jirnexxili nagħmel xejn f’ħajti, ikun biżżejjed li kont parti mill-ġlieda għal dinja aktar inklużiva.
Barra minn hekk, nixtieq li ‘l quddiem ma tkunx daqsekk diffiċli biex l-abilitajiet u l-potenzjal tal-persuni b’diżabilità jiġu rikonuxxuti. Dan sabiex il-persuni b’diżabilità ma’ jkunux biss preżenti fis-soċjetà, iżda kontributuri tagħha wkoll.
Il-persuni b’diżabilità għandhom ikunu ħolqa f’katina soċjali.
Il-pjanta tad-Dracaena Marginata hija pjanta ta’ ġewwa popolari b’weraq ħodor twal u rqaq imdawra bl-aħmar.
Din il-pjanta hija ideali għal dawk li għadhom jibdew isiru familjari mal-pjanti għax tittollera n-nixfa u ma tiġix affettwata minn ċerti kundizzjonijiet.
Id-Dracaena Marginata hija nattiva għall-Madagaskar u tissejjah ukoll bħala s-siġra tad-dragun. Din il-pjanta tista’ tikber sa 20 pied mit-tul jekk tkun barra, iżda ma tiġix ogħla minn 6 piedi ġewwa, speċjalment jekk tiżborha.
Hija membru tal-familja tad-dracaena, li fiha madwar 120 speċi ta’ pjanti li huma nattivi għall-Afrika, it-Tramuntana tal-Awstralja, u l-Asja tan-Nofsinhar.
Kif l-aħjar li tieħu ħsieb din il-pjanta?
Agħżel pot b’drenaġġ li huwa biss ftit pulzieri akbar mill-għerq sabiex is-sistema tal-għeruq ikollha lok biex tikber. Fir-rigward tal-ħamrija, ixtri jew agħmel taħlita b’pH ta’ 6-7.
Din il-pjanta tippreferi dawl qawwi u indirett, imma jekk id-dar tiegħek ma tantx hija mdawla, tinkwetax! Din il-pjanta tmur tajjeb ukoll f’kundizzjonijiet ta’ dawl aktar baxx iżda tikber aktar bil-mod. Importanti li ma tpoġġihiex f’xemx diretta għaliex tista’ taħraq il-weraq.
Din il-pjanta hija pjuttost reżistenti għan-nixfa u ma teħtieġx ħafna ilma, allura stenna sakemm in-nofs ta’ fuq tal-ħamrija jkun niexef għal kollox qabel ma ssaqqiha. Importanti li ma ssaqqihiex iżżejjed.
Hija pjanta li tmur tajjeb f’temperaturi sħan ta’ 18-il grad u aktar, u ma teħtiġx ħafna umdità. Żommha ‘l bogħod minn żoni fejn jgħaddi l-kurrent tal-arja.
Uża fertilizzant li jerħi bil-mod, f’Marzu jew uża fertilizzant li jista’ jitħallat mal-ilma kull 15-il jum.
Filwaqt li d-Dracaeana Marginata ma tagħmilx ħsara lill-bnedmin jekk tinbela’, hija estremament tossika għall-annimali domestiċi. Jekk għandek annimlli domestiċi kurjużi, ara li tpoġġi l-pjanta fejn ma jistgħux jilħquha.
Id-Dracaena Marginata hija pjanta li tikber bil-mod, allura jkollok bżonn tbiddlilha l-pot kull ftit snin biss. Ġeneralment wara sentejn.
Fatt interessanti huwa li din il-pjanta intużat ukoll fl-istudju famuż tan-NASA dwar l-arja nadifa u nstab li tgħin biex tneħħi l-formaldehyde mill-arja ta’ ġewwa!
Hekk nibdew b’dawn il-kelmiet kull meta rridu nirrakkuntaw xi tifkira għażiża u xi mument ta’ nostalġija. Tifkiriet ikollu kulħadd, ta’ min sbieħ u ta’ min forsi inqas. Kull tifkira tqanqal emozzjoni u kull tifkira nħarsu lejha bħala esperjenza diretta tal-ħajja.
Dak li għamel Daniel Mangani billi kważi ħames snin ilu beda proġett fuq Facebook fejn permezz tal-paġna NIFTAKAR META jfakkar diversi tifkiriet tal-imgħoddi. Dawn it-tifkiriet, ħafna minnhom ibbażati fuq esperjenzi personali, huma fl-istess ħin komuni mal-ħajja ta’ ħafna oħrajn.
Dawn it-tifkiriet iġibu magħhom tbissima speċjalment meta tinnota kemm l-affarijiet u l-ħajja kienu tassew differenti u sempliċi.
Kif jgħid l-istess awtur “Kulhadd għadda mit-tfulija u miż-żgħożija, u l-ħajja mgħaġla kif inhi llum il-ġurnata, faċli tnessik ħafna mill-memorji u tifkiriet li tkun għaddejt minnhom. L-iskop tal-paġna ‘Niftakar Meta’ huwa appuntu sabiex inħallu dawn il-memorji jibqgħu jiġġeddu u b’xi ftit nostalġija nerġgħu niftakru f’meta l-affarijiet sempliċi kienu ħafna.
Eventwalment dan il-proġett kompla jikber, u minn tifkiriet qosra, ħareġ proġett ieħor bħala blogg. Il-blogg, fuq l-istess tema u isem, jieħu l-forma ta’ stejjer qosra. Il-praspar tat-tfulija, is-sempliċità tal-ħajja kif ukoll il-mumenti nostalġiċi tal-awtur li huma familjari ma’ kulħadd.
Il-paġna NIFTAKAR META fuq Facebook jkollha tifkiriet regolari, waqt li l-blogg bl-istess isem, ikollu storja kull ġimgħa.
We use cookies on our website to give you the most relevant experience by remembering your preferences and repeat visits. By clicking “Accept”, you consent to the use of ALL the cookies.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.