by skoperta.net | 18/Jan/23 | Ġrajjiet, Konf Taf?, Kurrenti, L-Aħħar Aħbar
Ilbieraħ tħabbret il-mewt tal-ixjeħ persuna fid-dinja, is-soru Franċiża Lucile Randon, fl-età ta’ 118-il sena.
Lucile Randon, li ħadet l-isem ta’ Sister André meta saret soru fl-1944, mietet fl-irqad fid-dar tal-anzjani fejn kienet qed tgħix f’Toulon, Franza.
Imwielda fl-1904 fin-Nofsinhar ta’ Franza, hija għexet żewġ gwerer dinjija u ddedikat ħafna minn ħajjitha għall-Kattoliċiżmu.
Mhux biss meta twieldet, it-Tour de France kien ittella’ darba biss, Sister André rat ukoll 27 kap ta’ stat Franċiż.
Ingħad li Sister André kellha relazzjoni mill-qrib maʼ ħutha. Darba qalet lill-ġurnalisti li waħda mill-isbaħ memorji tagħha kienet ir-ritorn tagħhom mill-gwerra fi tmiem l-Ewwel Gwerra Dinjija.
Minkejja li kienet kienet nieqsa mid-dawl u tuża siġġu tar-roti, Sister André kienet tieħu ħsieb anzjani oħra, li wħud minnhom kienu ħafna iżgħar minnha.
F’intervista f’April li għadda mal-aġenzija tal-aħbarijiet AFP, Sister André qalet: “In-nies jgħidu li x-xogħol joqtol, għalija x-xogħol żammni ħajja, bqajt naħdem sakemm kelli 108 sena.”
Waqt l-istess intervista, qalet li fil-ġenna kienet tkun aħjar, iżda kompliet tgawdi l-pjaċiri tad-dinja bħal tiekol iċ-ċikkulata u tixrob tazza nbid kuljum.
Hija kienet għal xi żmien l-ixjeħ persuna fl-Ewropa, iżda daħlet fil-Guiness Book of Records f’April li għadda bħala l-ixjeħ persuna fid-dinja wara l-mewt ta’ Kane Tanaka, mara Ġappuniża li għexet sakemm kellha 119-il sena.
Ma kinitx l-ewwel darba tagħha fil-kotba tar-rekords. Fl-2021 saret l-ixjeħ persuna li rkuprat mill-Covid-19.
Mistoqsija jekk beżgħetx mill-COVID, Sister Andre qalet: “Le, ma bżajtx għax ma bżajtx immut… Inħossni kuntenta li qiegħda magħkom, imma nixtieq inkun xi mkien ieħor, ningħaqad ma’ ħija l-kbir u man-nannu u n-nanna tiegħi.”
Għal għeluq il-115-il sena tagħha fl-2019, Sister Andre rċeviet kartolina u kuruna mbierka mingħand il-Papa Franġisku, li kienet tuża kuljum.
Meta għalqet 116-il sena fl-2020, is-soru Vinċenzjana qasmet ir-“riċetta tagħha għal ħajja kuntenta” – talba u tazza kawkaw sħun kuljum.
Sister André twieldet f’familja Protestanta, iżda aktar tard ikkonvertiet għall-Kattoliċiżmu, qabel ma tgħammdet meta kellha 26 sena.
Immexxija mix-xewqa tagħha li “tmur lil hinn”, ingħaqdet ma’ ordni ta’ sorijiet magħrufa bħala Daughters of Charity madwar 15-il sena wara d-deċiżjoni tagħha li tingħaqad mal-Knisja Kattolika.
Hija ġiet assenjata fi sptar f’Vichy, fejn qattgħet il-biċċa l-kbira tal-ħajja tax-xogħol tagħha, madwar 31 sena.
F’waħda mill-aħħar intervisti tagħha, hija qalet lill-ġurnalisti: “In-nies għandhom jgħinu lil xulxin u jħobbu lil xulxin minflok jobogħdu. Jekk naqsmu dak kollu, l-affarijiet ikunu ħafna aħjar.”
by skoperta.net | 24/Mar/22 | Sport, Varjetà
Il-midfielder ta’ Manchester United, Paul Pogba tkellem dwar l-esperjenzi ta’ dipressjoni li għadda minnhom diversi drabi matul il-karriera tiegħu.
Huwa żvela dan meta ġie mistoqsi jekk esperjenzax id-dipressjoni f’intervista mal-gazzetta Franċiża Le Figaro.
Pogba jemmen li huwa diffiċli għall-futbolers li jitkellmu fil-miftuħ dwar problemi ta’ saħħa mentali, filwaqt li saħaq li l-fatt li jirċievu salarju għoli ma jagħmilx lill-plejers immuni għaliex huma wkoll jgħaddu minn mumenti bħal dawn
Żied jgħid, li xi drabi lanqas biss tkun taf li għandek dipressjoni, tkun trid biss li tiżola ruħek, toqgħod waħdek.
Huwa qal li dan kollu beda meta José Mourinho kien il-maniġer ta’ Manchester United.
Pogba qal li jekk iħoss li ma jistax jasal waħdu fi żminijiet diffiċli, ħafna drabi jitkellem mal-mara tiegħu u ibnu, plejers li għaddew jew għaddejjin minnha, kif ukoll il-psikjatra tiegħu.
Sostna li ma jridx li dawn il-mumenti negattivi jġegħluh jinsa l-kisbiet kollha tiegħu.
Saħaq ukoll li jeħtieġ li jkun hemm aktar diskussjoni dwar is-saħħa mentali tal-futbolers.
by Tanja Cilia | 26/Feb/22 | Riflessjonijiet, Varjetà
“Tafdax, biex ma tħallilx”
Naħseb li bħali xbajtu taraw “Free”, jew inkella “€1” immarkati taħt xi ħaġa li tkun għall-bejgħ, iżda meta tistaqsu dwar l-oġġett, issiru tafu li mhux talli ma jkunx b’xejn, jew kważi b’xejn, talli jiswa l-belli liri.
Hawn ħafna min ingidem, u hawn ħafna min għamel kemxa flus, minn dawn in-negozji. Għax jiġu bil-ħlewwa kollha, u jgħidulek li “bargain” u “għandhom bżonn il-flus” u li “tidher mara sew”, u ħafna kliem fieragħ ieħor.
Għalhekk tajjeb li żżomm moħħok hemm meta tiġi biex tixtri.
- Data ta’ meta beda l-profil: Issib min jibda profili bl-addoċċ, kemm ibiegħ xi affarijiet, jew saħansitra jippretendi li se jbiegħhom, u jisparixxi. Jista’ jkun każ ġenwin għax ikun wiret xi affarijiet u jrid jeħles minnhom; iżda din ħaġa rari.
- Dejjem itlob irċevuta: Jekk jista’ jkun, ħallas b’ċekk jew xi metodu bħal PayPal, biex hekk ikollox għal waħda, tnejn. Irċevuta mingħand bniedem li ma jeżistix, ma tiswiex.
- Ikkomunika biss fuq Facebook: La bdejt minn hemm, kompli hemm. Iddurx għal imejl jew WhatsApp. Qatt tiltaqa’ ma’ xi ħadd, waħdek, u ltaqa’ biss meta jkun se jsir il-bejgħ. Qatt tagħti n-numru personali tat-telefon tiegħek.
- Jitlob ħlas bil-quddiem: Tixtrix ħut fil-baħar. L-aħjar metodu dejjem jibqa’ Cash on Delivery. Issib min iħeġġeg biex tħallas depożitu, biex l-oġġett ma jinbigħx lil ħaddieħor. Jekk lesta li tħallas, ara li qatt ma jkun iżjed minn 25% tal-ħlas dovut, u dejjem itlob irċevuta (u ftakar li jekk il-profil hu falz, il-flus m’intix se tarahom b’għajnejk qatt iżjed).
- Posta rreġistrata: Dejjem insisti li jekk ġej bil-posta, l-oġġett ikun irreġistrat, biex tkun taf fejn qiegħed sakemm jasal għandek.
- Prezz fiss: Jekk il-bejjiegħ f’daqqa waħda jgħidlek li se jkollu jżidlek il-prezz, bl-iskuża li kien nesa jiċċekkja kemm iqum, mal-irkantatur, jew li hemm ħafna oħrajn li jriduh, mela allura, għidlu li jista’ jbiegħu lil ħaddieħor.
- Profil falz; Dejjem agħmel ‘reverse search’ tar-ritratt; għandek mnejn issib li dan xi mudell jew saħanistra akkademiku f’Università Franċiża. Oqgħod attentat meta tara li m’hemmx ritratt, iżda kelb, fjura, jew inżul ix-xemx.
- Rapporti: Qatt tiddejjaq tirrapporta li min ipprova jidħaq bik. Hawn min jippoża ta’ bejjiegħ, jew ta’ xerrej, speċifikament biex jagħmel il-frodi.
- Ritratt: Dejjem esiġi li jkollok ritratt tal-oġġett kif inhu, biex ma jkunx hemm tħaqqieq dwar dan, wara.
Tafdax: In-nanniet Maltin jgħidulna “Tafdax, biex ma tħallilx”, u għandhom raġun.
Kittieba
Ġurnalista
Opinjonista
