by Dr Sharon Calleja | 24/Apr/22 | Letteratura, Varjetà
Karistu resaq lejn it-tieqa tal-ħġieġ illi kellu fl-appartament il-ġdid. Ra l-kuluri fis-sema u sema’ l-istess ħsejjes familjari tan-nar tal-ajru.
Sena ġdida.
Ħares madwaru u ftakar f’kemm kienu ġraw affarijiet dis-sena. Dan l-appartament kien komdu, mimli għamara moderna u kellu dak kollu li Karistu qatt ma kien seta’ jaffordja qabel. Ħares lejn ħwejġu u tbissem. F’sena, b’dik l-imbierka lotterija kien sar nies.
Lanqas felaħ jistenna l-għada. Kellu seba’ mitt sena ħalli jara jekk Toni kienx se jiġi ħalli jagħtih dak kollu li kien tah hu meta ma kellux għaxja ta’ lejla.
L-għada mar iħaffef lejn il-bank, jitbissem, iżomm rigal f’idejh, liebes ilbies sabiħ. Kien qed ikanta minn taħt l-ilsien.
Rah hemm.
Toni.
Toni kien qiegħed bilqiegħda fuq il-bank jistennih.
“Toni…..” qallu Karistu hekk kif resaq lejh.
Iż-żewġt iħbieb ta’ kull nhar l-ewwel tas-sena.
Toni kien liebes bħas-soltu, impekkabbli.
“Int….?” qallu Toni.
“Jien, iva. Skużani li s-sena l-oħra ma sibtnix nistennik, imma rbaħt il-lotterija. Kellhom iġorruni d-dar bil-ħasda li ħadt! Din is-sena nħallaslek l-ikla jien.”
Tah ir-rigal u marru jieklu fl-istess ristorant lussuż illi kienu jmorru ta’ kull sena. Ferħu b’xulxin u twennsu bil-kliem li kienu jieħdu gost jirrakkontaw lil xulxin.
Kien propju dak il-ħin, li daħal raġel fqir, jittallab fil-bieb tal-ħanut għall-flus. Minnufih, Karistu qam bilwieqfa u tah karta ta’ għoxrin ewro.
“Mur ixtri xi ħaġa x’tiekol!” qallu Karistu, qabel ma’ ġie sid il-ħanut biex ikeċċih.
“Ara……mela inti taf lil Toni?” staqsieh dak ir-raġel mlibbes ħwejjeġ imtertqa. “Dak li jorqod f’kaxxa tal-kartun fit-tarf tat-triq?”
“Naħseb sejjer żball……” qallu Karistu.
“Le, żgur hu! Ton?” għajjatlu.
Toni qam bilwieqfa u ġie ħdejhom.
“Naħseb dan bidlek ma’ xi ħadd ieħor!” qallu Karistu.
“Le, Karistu…..dak ma biddilni ma ħadd! Jiena Toni. M’għandix dar. M’għandi xejn u lil ħadd. Kont niġbor ġabra ta’ kull sena ħalli kull l-ewwel ġurnata tas-sena jkolli ħabib. Ikolli ma’ min ngħid kelma, ikolli lilek. Ikolli ikla. Kont nagħmel sena sħiħa niġbor il-flus għal din il-ġurnata. Nixtri tibdila u nħallas ikla. U nħossni raġel maħbub għal din il-ġurnata. Maħbub minnek.”
Karistu baqa’ jħares lejh b’ħalqu miftuħ.
Antonio Galea Sciortino kien jaqsam dak kollu li kien ikollu miegħu, meta kien ifqar minnu!
“Illum stess se tibda toqgħod miegħi….” qallu bid-dmugħ f’għajnejh.
by Lynn Aquilina | 07/Mar/22 | Riflessjonijiet, Varjetà
Restoranti, skejjel u l-ajruport magħluq, laqgħat imħassra u quddies ma setgħux isiru aktar fil-knejjes. Anzjani u dawk in-nies kollha li huma vulnerabbli ġew imħeġġa u obbligati jibqgħu d-dar. Kumpaniji li setgħu jisfruttaw is-sistema tat-teleworking bdew jgħidu lill-impjegati biex jaħdmu mid-dar. Stay safe stay at home saret il-mantra li kont tisma’ xħin kont tixgħel it-televiżjoni b’mod partikolari fix-xhur bejn Marzu u Ġunju li għadda.
F’temp ta’ ġurnata ħajjitna nqalbet ta’ taħt fuq. Bħal donnu tpoġġiet bomba li ħadd ma seta’ jinduna biha u jaraha u f’daqqa waħda din splodiet u farrket il-ħajja li konna nafu u li konna mdorrijin ngħixu qabel. L-arja kienet tinħass tqila bit-tensjoni, ansjetà, biża’ u inċertezzi. Ma stajtx nimmaġina kif ħa ngħix mingħajr il-ħajja soċjali. Ħassejt li parti minni tqaċċqtet u mietet, għalija din hi l-pulmun li ttini nifs ġdid, meta ngħeja u nħossni li nkun qed nifga d-dar nara l-istess uċuħ. Li naħdem mid-dar, ukoll m’għenitx għax kieku naħdem barra mid-dar niltaqa’ ma’ xi kollegi, imma hekk il-kuntatt uman inqatagħli totalment.
Niskanta kif il-folja tinqaleb. Fejn qabel kont niġi kkritikata li kont inkun dejjem fuq facebook, għax ma jkollix x’nagħmel. Issa l-maġġoranza tan-nies ġiet bħali għax inkella ma nkunux in touch ma’ x’qed jiġri fid-dinja. Biex inżomm ruħi okkupata qed naqra ħafna aktar, qed nitgħallem l-Ispanjol u bdejt nikteb ktieb ukoll.
Madanakollu, issa ħafna mir-restrizzjonijiet qed jitneħħew, bdejna noħorġu u nissoċċjaliżżaw aktar. Qisu l-virus f’daqqa waħda sparixxa, tgħid għax issa ħafna minna ħadna l-booster u allura beda jaħdem? Jew għax qegħdin f’nofs kampanja elettorali, u allura bħal donnu l-Covid warrab min-nofs biex ma jtellifx liż-żewġ partiti ewlenin mill-kampanji elettorjali tagħhom?
Ma nafx x’inhi eżatt ir-raġuni, imma minn ħaġa waħda jien ċerta, li n-nies għadhom jimirdu bil-Covid. Saħansitra għad hawn min jidħol l-isptar u jmut b’dan il-misħut virus. Jiġifieri dan il-virus għadu magħna, għalkemm qed nippruvaw ninjorawh. Wisq nibża’ li ħa jerġa’ jqajjem rasu u jerġa’ jeħdilna l-libertà li ksibna dal-aħħar.
Jekk il-pandemija affettwatni f’kollox, fir-rigward tax-xogħol ma affettwatnix, għax minħabba d-diżabilità tiegħi kif diġà għidt dejjem ħdimt bit-teleworking. Anzi jkolli nistqarr li kont bdejt inħossni li sirt parti min-norma u ma bqajtx minoranza. Imma rajt ħafna posts fuq facebook u nies igergru li ma jistgħux jidraw jaħdmu mid-dar jew li m’għandhomx post adattat minn fejn jaħdmu.
Min bata u għadu jbati bis-solitudni bħali, għax kollox sar b’mod virtwali onlajn u allura kompla naqqas il-ftit kuntatt li kellu soċjalment, u min jieħu gost għax ħeles mill-problema tat-traffiku. Min jeqred li qed jeħxien bil-pasti u l-kejkiet li beda jsajjar u min beda jieħu gost li issa kellu aktar ħin għalih innifsu u biex igawdi n-natura ta’ madwarna. In-natura li sakemm domna msakkrin ġewwa djarna reġgħet ħadet ftit ruħ u ġedded lilha nnifisha.
Imma ma jistax jingħad l-istess fuq in-natura tal-bniedem. Qisu l-bniedem meta jibda jieħu r-ruħ u jibda jara xaqq ta’ dawl f’tarf il-mina, f’dan il-każ qed nirreferi għas-saga tal-Covid, jara x’se jivvinta, issa r-Russja invadiet l-Ukrajna.
L-ansjetà u t-tensjoni qed terġa’ tiżdied fost iċ-ċittadini Ewropej, għax jista’ jkun li ninsabu fuq l-għatba tal-gwerra! Nitolbu u nittamaw li le, għax gwerra qatt ma ħalliet ġid, ħsara u tifrik ma’ kullimkien iġġib biss.
Hekk ngħid bejni u bejn ruħi, kif imma l-bniedem ma jitgħallimx mill-istorja passata tiegħu? Daqskemm ingħaqadna l-popli tad-dinja kollha u ħriġna għonqna għal xulxin fil-bidu tal-pandemija, x’ġara issa biex ir-Russja ddeċidiet li tattakka? Jalla, almenu li bejnietna l-Maltin ikomplu jsaltnu s-sliem u l-għaqda li kien hawn fil-bidu tal-Covid u ma nħallu xejn jifridna!
by Dr Sharon Calleja | 02/Jan/22 | Letteratura, Varjetà
U fil-verità, it-tnejn li huma beżgħu xi ftit.
Issa jekk terġa’ tkun tarbija kerha bħal ma kien Adam James?
Iżda oħroġ il-għaġeb, din id-darba kienet tarbija sabiħa.
Tifla.
Tifla l-ġmiel tagħha.
Kemm kienet tixbaħhom!
Eżatt sabiħa bħalhom!
“Trudy…………insemmuha Trudy!” għajtet b’ħanġra daqsiex Antonia, hekk malli rat il-ġmiel ta’ tarbija quddiemha.
U beda għaddej iż-żmien.
Kullimkien kienu jeħduha magħhom!
Ikliet!
Festini!
Kienu saru joħorġu biha!
Juruha!
U jieħdu gost ifissdu fiha!
U dakinhar kienet se tagħlaq l-erba’ snin.
“Immorru dawra bid-dgħajsa llum Trudy!” qaltilha dakinhar Antonia, vera eċċitata.
Ġieli kienu jmorru jduru xi dawra bid-dgħajsa li kellhom.
U marru x-xtajta.
Telgħu fuq id-dgħajsa.
Lil Trudy poġġewha quddiem nett ħalli tkun tista’ tosserva l-ġmiel tan-natura.
“Mamà, ejja waħda! Ejja ħdejja!” sejħet Trudy lil ommha hekk kif ħarġu ‘l barra.
Antonia marret ħdejn Trudy.
Qabditha minn wara u flimkien bdew josservaw il-mewġ żgħir żgħir li kienet qiegħda tferraq id-dgħajsa.
“Mamà, terġax twaddabbni l-baħar bħal ma għamilt l-aħħar darba!” qaltilha Trudy.
Antonia ħarset lejn bintha.
Ħasset griżmejha jinxfu.
Ħasset rasha ddur biha.
Donald ra għajnejn Trudy donnhom ileqqu b’mod mhux normali.
Telefonata.
Pulizija.
Instabet dgħajsa fuq wiċċ il-baħar.
Vojta.
Le, stenna.
Kien hemm tifla fuqha.
Waħedha.
Ma kien hemm ħadd magħha.
“Fejn huma l-ġenituri tiegħek?” staqsewha l-pulizija.
Trudy ħarset lejhom u tbissmitilhom bilmod.
“Jien m’għandix ġenituri,” weġbithom. “Ġejt dawra bid-dgħajsa. Waħdi.”
by skoperta.net | 22/Dec/21 | Televiżjoni, Varjetà
Il-maħbub minn ħafna Hector Bruno se jkun qed jerġa’ lura fuq it-televiżjoni bħala attur fit-tieni staġun tad-drama Ulied il-Lejl, li tixxandar kull nhar ta’ Tnejn fit-20:30 fuq Net TV.
Dan żvelah fuq il-paġna ta’ Facebook tiegħu, Charles Stroud, li mhux biss huwa d-direttur ta’ Ulied il-Lejl, imma kien hu li għamel l-adattament tal-kotba Suwed Ulied il-Lejl għat-televiżjoni.
Huwa qal li huwa unur u gost għalih li reġa’ ħadem ma’ kollega u ħabib sinċier li ilu jaf ħafna.
Hector se jkun qed jinterpreta l-parti ta’ tabib, imma kif se jidħol il-karattru tiegħu nkunu nafu fit-tieni staġun ta’ Ulied il-Lejl, li se jibda f’April li ġej.
by Roberta Magri | 01/Oct/21 | Intervisti, Personalitajiet
Nitkellmu ma’ Ryan u Josmar
Proprju għada jibda’ l-istaġun il-ġdid ta’ Sibtek, li se jkun differenti mis-snin li għaddew. X’se nkunu qed naraw differenti f’din l-iskeda u x’se jibqa’ l-istess?
Ryan u Josmar: Iva, għada niftħu l-istaġun il-ġdid ta’ Sibtek! Din is-sena Sibtek se jkun kompletament differenti, fost ħafna affarijiet se jkollna mużika live, stil ta’ preżentazzjoni pjuttost differenti mis-soltu, ħafna sorpriżi u ħafna u ħafna daħq! Sibtek din is-sena se jibda iktar kmieni, fil-12.15 eżatt wara l-aħbarijiet ta’ nofsinhar fuq TVM.
X’tistgħu tiżvelaw fuq l-istaġun il-ġdid?
Ryan u Josmar: Se tirritorna il-VIP house li tant baqgħu jħobbu n-nies! Nassigurawkom li Sibtek din is-sena se jkun programm verament għall-familja kollha.
Għaliex taħsbu li Sibtek, sena wara sena jkun daqstant segwit? U x’taħsbu li se jħeġġeġ lit-telespettaturi jkomplu jsegwu dan l-istaġun ukoll?
Ryan u Josmar: Li tkun qrib in nies u li tisma’ hija l-iktar ħaġa importanti. Li tevolvi u timxi mal-moda u maż-żmien hija essenzjali għax IVA, aħna nemmnu li anke t-televiżjoni għandu l-moda tiegħu. Din is-sena n-nies se jaraw kemm Sibtek huwa versatili. Biss biss l-ewwel u t-tieni programmi huma totalment differenti minn xulxin.
Bħala xogħol ta’ produzzjoni, kif taħdmuh u tqassmuh bejnietkom? Taqblu fl-ideat li jkollkom?
Ryan u Josmar: Il-produzzjoni nidħlu fiha t-tnejn li aħna u naqblu ħafna però għandna tim ta’ nies kollha etajiet differenti minn 17-il sena sa 60 sena biex żgur inkunu ċerti li nolqtu lill-familja kollha.
Wara dawn is-snin kollha, tkunu eċitati qabel kull programm?
Ryan u Josmar: ĦAFNA ĦAFNA ĦAFNA, friefet kbar għandna bħalissa!!!!
X’inhu l-messaġġ tagħkom għas-segwaċi li se jkunu magħkom f’din l-iskeda wkoll?
Ryan u Josmar: Napprezzaw immens is-sapport u l-imħabba kollha li nirċievu kontinwament mingħandkom. INĦOBBUKOM ĦAFNA! Grazzi mill-qalb talli Sibtek.
Normalment, Ryan u Josmar iħobbu jwasslulna kurżitajiet dwar diversi personalitajiet, imma llum se niskopru ftit dwarhom u r-relazzjoni tagħhom bħala koppja..
Fejn iltqajtu għandna idea, għaliex nassumu li kien proprju Sibtek li laqqagħkom flimkien iżda għidulna l-istorja ta’ meta iddeċidejtu li tieħdu r-relazzjoni tagħkom għal dik ta’ koppja… min għamel l-ewwel pass?
Josmar: Propjament aħna ltqajna qabel Sibtek, fuq proġett tat-televiżjoni ieħor bl-isem ta’ Generation. Kien programm tad-diskussjoni miż-żgħażagħ għaż-żgħażagħ. Ryan kien jippreżenta u jien inkanta dak iż-żmien. Minn hemmhekk bdiet ħbiberija speċjali sakemm wasalna għall-ħajja tagħna flimkien li għandna llum il-ġurnata.
Fejn kienet l-ewwel date uffiċjali?
Ryan: Fuego (illum m’għadux miftuħ sa fejn naf jien) morna nippreżentaw fuq xogħol propja, kienet serata Latina ħelwa ħafna. Imbagħad bqajna hemm!
Kif tiddeskrivu lil xulxin?
Josmar: Ryan huwa nadif immens, iffissat propjament. Lest jasal tard basta ħalla d-dar pinna u kollox pulit u organizzat. Iħobb ħafna x- xogħol u jaħdem ħafna ħafna u minn qalbu.
Ryan: Josmar dejjem jivvinta proġetti ġodda. Ma jibżax minn challenge u riskju jidħol għalih b’għajnejh magħluqa.
Kif jaffettwa r-relazzjoni tagħkom il-fatt li taħdmu flimkien? X’inhuma l-vantaġġi u l-iżvantaġġi?
Ryan u Josmar: Onestament aħna naraw vantaġġi biss. Allaħares ma naħdmux flimkien għax kieku lanqas naraw lil xulxin xi drabi. Ovvjament billi naħdmu flimkien ma jfissirx li l-ħin kollu flimkien. Ix xogħol taghna huwa vast ħafna, minn produzzjoni, editing, sales, u elf ħaġa oħra. We wouldn’t have it any other way.
Kif jirnexxilkom issibu bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħin ta’ kwalità ta’ bejnietkom?
Ryan u Josmar: Ma nsibux fil-verità! Meta nħossuna stressjati, date night. Ikla tajba u flixkun inbid tajjeb hux..
Fuq xiex targumentaw l-aktar? U fuq xiex taqblu l-aktar?
Ryan u Josmar: Nargumentaw fuq l-indafa!!!! Naqblu fuq ix-xogħol!!
Min minnkom iċedi l-ewwel f’argument?
Ryan: Bla dubju Josmar!
X’jogħġobkom l-aktar f’xulxin?
Josmar: Ryan huwa ġentili u għandu qalb tad-deheb.
Ryan: Josmar jaf jieħu gost u pożittiv ħafna!
X’differenza jagħmel Rocco fil-ħajja tagħkom?
Ryan u Josmar: Rocco huwa l-baby tagħna. Il-ġurnata tagħna ddur miegħu wkoll. Naraw li jkollna biżżejjed ħin miegħu. Jekk jista’ jkun naraw li fejn se mmorru jista’ jiġi Rocco. Mhux dejjem possibbli, però fejn possibbli, jiġi.
Liema żmien kien l-aktar ta’ sfida għar-relazzjoni tagħkom?
Ryan u Josmar: Realistikament il-ħajja dejjem toffri xi sfida. Daqqa d-dar, daqqa x-xogħol, daqqa hekk u daqqa hekk. L-importanti li fl-isfidi tingħaqad flimkien għax b’hekk biss tista’ tirbaħ dik l-isfida. Bla dubju fi żminijiet ta’ sfidi kull relazzjoni tissaħħaħ. U aħna mhux b’inqas.
X’kienet l-aktar ħaġa spontanja li għamiltu bħala koppja?
Ryan u Josmar: Darba konna l-ajruport nieħdu kafè u qbadna xtrajna biljett u sifirna dak il-ħin ċum bum! L-ewwel flight kien għal Heathrow u morna hemm! Bla ħsieb u bla bagalji!!
Min minnkom hu l-aktar romantiku?
Ryan: L-ebda! How boring hux, imma ma tantx aħna romantiċi. Però Josmar ftit iktar!!
X’tgħallimtu mingħand xulxin?
Ryan u Josmar: Life is what you make it. Għix pożittiv u ara dejjem is-sabiħ fil-ħajja. Il-maltemp mhux se jibqa’ għal dejjem. Ix-xemx titla’ għal kulħadd!!
X’inhuma l-aspirazzjonijiet tagħkom bħala koppja?
Ryan u Josmar: Ngħixu ħajja sempliċi man-nies li nħobbu viċin tagħna u nkunu kuntenti. Xejn materjali. Xejn isbaħ mis-sempliċità.
